Sáng sớm ngày 26 tháng 4 tới đây, thị xã Nagano của Nhật sẽ tổ chức rước đuốc Olympic Bắc Kinh. Theo chương trình rước đuốc do Ủy ban Olympic Nhật hoạch định từ trước, lộ trình rước đưốc dài 18,5 km, khởi hành từ khuông viên chùa Zenkoji do hơn 80 nhân vật nổi tiếng của Nhật thay phiên nhau cầm chạy khắp thị xã. Sở dĩ chùa Zenkoji được Ủy ban Thế Vận của Nhật chọn làm nơi xuất phát cho cuộc rước đuốc, vì ngôi chùa này rất nổi tiếng không những do cảnh quang thiên nhiên tuyệt đẹp, mà còn có chiều dài lịch sử. Chùa Zenkoji được xây lên cách đây 1.400 năm và được liệt vào danh sách các ngôi chùa cổ nhất thế giới.
Các bích chương, poster có in hình ngôi chùa Zenkoji để quảng cáo cho cuộc rước đuốc Bắc Kinh đã được in và dán khắp nơi ở Nhật. Tuy nhiên, các bích chương này đã phải tháo xuống, khi các tăng sĩ ở chùa Zenkoji thay đổi quan điểm, không cho sử dụng khuôn viên chùa làm nơi xuất phát cuộc rước đuốc. Ngày 18 tháng 4 vừa qua, quý thầy ở chùa Zenkoji đã mở một cuộc họp báo nói rõ lý do tại sao chùa không muốn Ủy ban Thế vận Nhật sử dụng khuôn viên chùa làm nơi khởi hành cho cuộc rước đuốc. Lý do thứ nhất, chùa là nơi để khách thập phương đến lễ Phật, ai muốn vào chùa bất cứ lúc nào cũng được, nếu sử dụng làm nơi khởi hành cho cuộc rước đuốc thì chùa sẽ bị lực lượng cảnh sát Nhật phong tỏa từ ngày 25 tháng 4, để gọi là giữ an ninh cho cuộc rước đuốc vào sáng sớm hôm sau, ai không có phận sự bị cấm vào chùa. Điều này các tăng sĩ không chấp nhận. Lý do thứ hai là chính quyền Trung quốc đàn áp người dân và Phật giáo Tây Tạng quá khốc liệt, tuy Phật giáo Tây Tạng không cùng một Thiền tông với tăng sĩ Nhật Bản, nhưng tất cả đều là con nhà Phật. Vì thế, chùa Zenkoji không thể tiếp tay cho cuộc rước đuốc Bắc Kinh. Nếu để yên cho cuộc rước đuốc tiến hành thì dễ tạo ấn tượng là chùa hỗ trợ cho chính phủ Trung quốc.
Sư Wakaomi Shinsho trù trì chùa còn cho hay suốt cả tuần nay, mỗi ngày chùa Zenkoji nhận trên 300 cú điện thoại khắp nơi yêu cầu đừng cho sử dụng khuôn viên chùa làm nơi xuất phát cuộc rước đuốc Bắc Kinh. Nếu lỡ xảy ra ngay tại sân chùa một cuộc xô xát giữa lực lượng bảo vệ an ninh với những người phản đối rước đuốc thì sẽ để lại một hình ảnh không đẹp mắt. Đó là chưa kể đến chuyện có thể làm hư hại một di tích lịch sử.
Các sư trẻ ở chùa Zenkoji nói rằng, ngay sau khi nhiều người dân và các tăng ni Phật tử Tây Tạng bị giết chết trong các cuộc đàn áp vào đầu tháng 3 vừa qua, chùa đã tổ chức nhiều buổi lễ đọc kinh cầu nguyện cho người dân Tây Tạng, thì không có lý do gì lại để chùa làm nơi khởi hành cho cuộc ruớc đuốc Bắc Kinh: “Chúng tôi đã đưa ý kiến phản đối cách đây gần cả tháng, chẳng phải ý kiến phản đối này của chúng tôi không được quý Thầy ở trên chấp thuận, nhưng sư trụ trì bảo rằng đã hứa với người ta rồi mà bây giờ đổi ý thì mang tiếng bội hứa, đâu có tốt. Suốt tuần qua, cả chùa ngày nào cũng họp để bàn thảo về vấn đề này. Cuối cùng đa số đi đến kết luận là không cho sử dụng khuông viên chùa làm nơi khởi hành cho cuộc rước đuốc Bắc Kinh.
Về phía chính quyền thị xã Nagano, ông Thị trưởng nói rằng vì đã lỡ nhận lời lo tổ chức rước đuốc rồi nên phải làm chứ biết tình hình như thế này thì ngay từ đầu nhận làm chi cho bây giờ gặp rắc rối, chứ có vinh dự gì đâu. Ông cho biết mỗi ngày văn phòng Thị trưởng chúng tôi nhận được khoảng 100 cú điện thoại, mà hết 97 yêu cầu hủy bỏ cuộc rước đuốc vì Trung quốc sẽ lợi dụng cơ hội này để tuyên truyền cho chế độ cộng sản độc tài; chỉ có 3 cú điện thoại là đề nghị không nên ngưng. Chúng tôi không thể ngưng cuộc rước đuốc Olympic, nhưng quyết định hủy bỏ lễ hội chào mừng dự định tổ chức sau cuộc rước đuốc.
Hai hãng dự định tài trợ cho cuộc rước đuốc Bắc Kinh ở Nagano là hãng Coca Cola Japan và hãng Lenovo Japan đã chính thức tuyên bố rút lui, vì theo hãng Coca Cola thì quảng cáo vào lúc này không có hiệu quả.
Đề tài rước đuốc Bắc Kinh tại Nagano được truyền thông Nhật nhắc đến nhiều nhất trong mấy ngày qua và tất cả đều có chung một nhận xét là đuốc thiêng Thế vận đáng lý ra cần phải được chào đón tưng bừng, vui nhộn như là một lễ hội, nhưng tiếc thay cái không khí đó hầu như chẳng có trong cuộc rước đuốc Bắc Kinh lần này. Nguyên nhân thì có rất nhiều nhưng nổi bật nhất là do việc chính quyền Trung Quốc thẳng tay đàn áp người dân Tây Tạng vào tháng 3 vừa qua.
Cho đến giờ này Ban tổ chức rước đuốc Bắc Kinh ở Nagano vẫn chưa công bố lộ trình, có lẽ họ sẽ dấu nhẹm để tránh các đoàn biểu tình phản đối đuốc Bắc Kinh, trong đó có đoàn biểu tình của người Việt chúng ta tại Nhật.