Những thực đơn ung thư

Tân Phong

Ảnh: SOHA

Chất lượng thực phẩm và an toàn thực phẩm là một mối lo ngại lớn trong xã hội Việt Nam hiện nay. Người ta sợ đủ thứ từ rau củ quả, thịt cá có dư lượng trừ sâu, chất bảo quản hư thối, chất tăng trưởng, chất tạo nạc… mà báo chí cũng đã nói nhiều về mức độ độc hại. Tuy vậy, những thực phẩm chế biến sẵn thường có mặt trong thực đơn hàng ngày của người Việt mà ít người để ý lại là một trong những nguyên nhân góp phần vào quá trình suy yếu sức khỏe và gây ra các bệnh tật mãn tính và ung thư.

Những thực phẩm được đóng gói đẹp đẽ, quảng cáo trên tất cả các phương tiện truyền thông thường làm cho người Việt nhầm tưởng về giá trị dinh dưỡng và các rủi ro tiềm ẩn về bệnh tật mà trong khuôn khổ bài phóng sự này tôi xin đề cập đến một số loại thực phẩm ăn liền và các loại nước mắm công nghiệp.

Người Việt tiêu thụ khoảng 5 tỷ gói mì tôm mỗi năm, xếp thứ 4 trên thế giới và thị trường mì gói này có giá trị khoảng 24.300 tỷ tương đương hơn 1 tỷ Mỹ Kim. Một con số lớn khủng khiếp!

Mỗi người Việt ăn khoảng 50 gói mì. Mỳ ăn liền là một sản phẩm tiện dụng và không thể phủ nhận sự đáp ứng tốt của sản phẩm này cho môi trường công nghiệp khi thời gian cho việc nấu ăn trở thành xa xỉ.

Mì ăn liền là thực đơn gần như khá thường xuyên với sinh viên, người lao động có thu nhập thấp và những người độc thân không có thói quen tự nấu ăn. Với thành phần chủ yếu là tinh bột củ mì với hàm lượng hydratcarbon cao, dầu mỡ chiên chống oxyhóa, phosphate, chất điều vị glutamat, chất bảo quản, bisphenol… mì ăn liền là một thực phẩm kém dinh dưỡng và tiềm ẩn nhiều các vấn đề sức khỏe và bệnh tật.

Việc tiêu thụ mì ăn liền thường xuyên là một trong những nguyên nhân gây lão hóa, dạ dày, sỏi thận và các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến ung thư trực tràng, tiểu đường, tim mạch. Đối với phụ nữ và trẻ em gái, những gói mì này có tác động tiêu cực đến hoocmon, làm hại da, tăng hội chứng tiền kinh nguyệt và dậy thì sớm.

Đối với nước mắm công nghiệp, những vấn đề rủi ro về sức khỏe ở mức độ cao hơn mì ăn liền rất nhiều. Nước mắm là thứ nước chấm, nêm nếm, gia vị không thể thiếu trong bữa cơm người Việt Nam.

Mỗi năm, người Việt tiêu thụ khoảng 337,5 triệu lít nước mắm theo số liệu của năm 2014.  Theo thống kê mới đây của Công ty Nghiên cứu thị trường Nielsen, thị trường gia vị, nước chấm của Việt Nam mỗi năm tăng trưởng bình quân từ 25 – 32% từ nay đến năm 2022. Do đó, đây là một trong những thị trường thực phẩm đầy tiềm năng và cạnh tranh khốc liệt.

Trước năm 2000, người Việt chỉ có biết đến sản phẩm nước mắm truyền thống là một sản phẩm có từ lâu đời trong văn hóa ẩm thực của Việt Nam, được sản xuất từ hai nguyên liệu chính là cá biển và muối. Qui trình làm nước mắm ở mỗi vùng miền có thể khác đôi chút nhưng đều tương đối giống nhau. Cá biển được sử dụng để ủ chượp với muối trong thời gian khoảng 10-12 tháng với nồng độ muối khoảng 18-25% so với khối lượng cá.

Protein thịt cá được chuyển hóa dưới tác động enzyme tự nhiên trong thành phần ruột cá, thành axit amin có mùi thơm đặc trưng và có lợi cho sức khỏe cũng như vị giác. Với nồng độ muối cao, axit amin và đạm hòa tan được rút khỏi các mô cơ thịt cá tạo thành phần chính của nước mắm truyền thống và không có vi khuẩn nào có thể phát triển ở nồng độ muối đó. Nước mắm tự nhiên không cần có bất cứ hóa chất bảo quản nào vẫn có thể được bảo quản rất lâu mà không hư hỏng.

Tuy nhiên, với sự xuất hiện của các hãng thực phẩm nước ngoài như Aji-ngon, Unilever, Maggi, Miwon… sự tràn ngập các sản phẩm gia vị có thành phần quan trọng là các hóa chất tổng hợp, các loại nước chấm như nước tương, hạt nêm đã xuất hiện từ những năm 90s.

Đến năm 2002, trên thị trường nước mắm, đại gia ngày sản xuất thực phẩm là Unilever đưa ra sản phẩm nước mắm Phú Quốc – Knorr với công thức pha trộn một tỷ lệ nước mắm truyền thống và các thành phần hóa chất điều vị vào thành phần. Tuy nhiên, với giá thành khá cao, sản phẩm không được coi là thành công.

Nước mắm công nghiệp có thành phần từ rất nhiều loại hóa chất điều vị mà theo như danh mục hóa chất phụ gia thì nó xếp thứ tự từ 600-699. Hóa chất điều vị phổ biến nhất được biết như “mì chính” thực ra là mononatri glutamat với số thứ tự trong danh mục hóa chất dùng trong thực phẩm là 621.

Có khoảng 3-5 loại hóa chất điều vị phổ biến được dùng cho nước mắm công nghiệp như dinatri inosinat 631, dinatri guanilat 627… những hóa chất này đều bị cơ quan y tế WHO khuyến nghị hạn chế sử dụng. Nước mắm công nghiệp có giá bán chỉ khoảng 10-15k/chai 500ml giá bán lẻ như Nam Ngư hay Đệ Nhị… được xếp loại nước mắm công nghiệp rẻ tiền.

Loại nước mắm này hoàn toàn không qua quá trình ủ chượp với muối với thời gian kéo dài để protein cá phân giải với hệ men tự nhiên thành axit amin và đạm hòa tan mà được pha chế từ hóa chất với các chất điều vị, điều chỉnh pH, muối, đường, chất bảo quản, phẩm mầu và một ít mắm truyền thống cho có mùi.

Thứ nước mắm này không có hàm lượng axit amin tự nhiên có lợi cho sức khỏe, hàm lượng đạm thấp hơn nhiều lần qui định của TCVN và Codex xếp hạng về tiêu chuẩn nước mắm và có tỷ lệ đạm thối NH3 cao.

Cũng phải kể đến, có những nhãn nước mắm pha chế có “chất lượng” hơn như Hưng Thịnh – một nhãn hàng khác của Masan, có thành phần tỷ lệ mắm truyền thống mua từ các nhà thùng truyền thống Phú Quốc cao, pha chế cùng với các hóa chất điều vị, bán ở phân khúc giá cao. Đối với những nhãn hiệu này, thậm chí, nhà sản xuất pha chế thêm “đạm” bổ sung để nâng hàm lượng đạm đến mức >40 độ. Họ đánh vào yếu tố tâm lý người tiêu dùng nhưng lại gây ra những rủi ro cho cộng đồng.

Lượng muối của nước mắm công nghiệp thường thấp chỉ khoảng 12% và kèm thêm nhiều hóa chất khác tạo vị giác để cho người tiêu dùng cảm giác “dễ ăn”. Hàm lượng muối thấp và có cả nước mắm trong đó, khiến cho loại nước mắm này dễ dàng hư hỏng nếu không có chất bảo quản và đây là nguyên nhân chính gây ra rủi ro về bệnh tật đối với loại nước mắm này.

Hai loại chất bảo quản thường sử dụng nhất trong nước mắm công nghiệp là E211 và E202. Tuy không phải là chất cấm sử dụng trong chế biến thực phẩm nhưng tác hại tiềm tàng của nó khi sử dung thường xuyên là đặc biệt đáng lo ngại vì nước nắm là sản phẩm thường xuyên sử dụng trong thực đơn người Việt. Trong khi đó, hàm lượng của những chất bảo quản chống hư thối này ở nước mắm công nghiệp là bao nhiêu thì “Chúa mới biết được.”

Natri benzoat – E211 nổi bật với đặc tính kháng khuẩn của nó, thường được thêm vào đồ uống, thực phẩm và các loại gia vị để kéo dài thời gian sử dụng, bảo vệ chúng khỏi vi khuẩn gây bệnh, nấm men và nấm mốc. Hợp chất này chỉ có trong một số ít các loại trái cây và trong ngành chế biến thực phẩm thì hầu hết nó là một loại hoá chất tổng hợp nhân tạo gây hại cho sức khoẻ con người.

E211 là chất có khả năng kết hợp với vitamin C tạo thành Benzen – chất gây ung thư – có thể làm hỏng gan, phổi, não, và tim. Benzen có thể thay đổi ADN và gây đột biến, cuối cùng dẫn đến ung thư. Benzen đặc biệt nhắm vào ty thể của ADN gây ra thiệt hại.Thiệt hại mà benzen gây ra trên ADN cũng có thể khởi đầu các bệnh về thần kinh như Alzheimer và bệnh Parkinson.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet, một tạp chí y học có bình duyệt hàng tuần vào năm 2007 cho thấy Natri Benzoat là một thành phần của chứng hiếu động có thể gây ra các vấn đề về hành vi ở trẻ em.

Trong nghiên cứu này, trẻ từ 3 tuổi, 8 tuổi và 9 tuổi được hưởng một chế độ ăn uống không có chất bảo quản benzoate.

Và chúng bắt đầu sử dụng một thức uống đã được tẩm với một lượng Natri benzoat và các chất phụ gia màu (phẩm màu nhân tạo), trẻ em tăng biểu hiện hành vi hiếu động.

Theo Buzzle

Potassium sorbate còn được gọi là Kali Sorbate(E202)

Natri Benzoat (E211): thúc đẩy ung thư và tiêu diệt các tế bào khỏe mạnh. Nó có khả năng ngăn cản các phần tử của ADN, gây ra bệnh Parkinson và xơ gan. Peter Piper, Đại học Sheffield nghiên cứu nó trong 8 năm và phát hiện ra rằng nó có thể gây ra thiệt hại cho các ty thể – nguồn cung cấp năng lượng cho tế bào. Ty thể hấp thụ oxi và cung cấp năng lượng, nếu mất đi chúng bệnh tật sẽ tấn công cơ thể bạn. Một số nghiêncứu đã chỉ ra rằng natri benzoat cùng với phẩm màu thực phẩm nhân tạo có thể làm tăng hành vi hiếu động ở một số trẻ.

(Theo http://theorganicsinstitute.com/)

Có thể nói, thứ nước mắm công nghiệp này, rõ ràng là một trong những thực phẩm nguy hiểm, tiềm ẩn rất nhiều rủi ro khi hàng ngày chúng ta thêm các chất bảo quản và hóa chất điều vị vào quá trình nấu chín thực phẩm, ướp và nướng, chiên… Các quá trình biến đổi hóa chất sẽ tạo ra các tiền chất gây ung thư rất nguy hiểm cho sức khỏe về lâu dài.

Mì ăn liền và nước mắm công nghiệp là những “thực đơn ung thư” trong khẩu phần ăn hàng ngày của người dân mà cần phải nhận thức rõ hiểm họa.

Masan và nước mắm Chinsu “thơm ngon đến giọt cuối cùng”.

Năm 2007, sự xuất hiện của một đại gia từ xứ Nga là Masan của ông chủ Nguyễn Đăng Quang và Hồ Hùng Anh đã làm thị trường nước mắm công nghiệp và mì gói, nước tương… nội địa thực sự bước vào giai đoạn bùng nổ và cạnh tranh cực kỳ quyết liệt. Masan với tiềm lực kinh tế và sự hậu thuẫn rất lớn từ đại gia tộc Đỏ – gia đình Nguyễn Tấn Dũng với vai trò đặc biệt của cô con gái rượu ông thủ tướng là Nguyễn Thanh Phượng đã có sự tăng trưởng khủng khiếp, vượt mặt tất cả các đại gia ngành thực phẩm hiện có trên thị trường, trong vài năm và trở thành tập đoàn chiếm thị phần nội địa lớn nhất về nước mắm công nghiệp tới 70% thị phần với những cái tên như Chinsu, Nam Ngư… Thị trường nước mắm nội địa, trị giá 11.300 tỷ đồng (theo đánh giá của Euromonitor vào năm 2015) này bị thống trị bởi thứ sản phẩm gọi là “nước mắm” với 76% thị phần và chỉ 24% còn lại dành cho các nhà sản xuất truyền thống. Như vậy, chỉ với sản phẩm có công thức “nước + phẩm màu + hóa chất điều vị + hơi mắm”, Masan bỏ túi 500 triệu usd, thật đúng là “thiên tài”.

Dễ dàng áp đảo về mặt truyền thông và quảng cáo, khi Masan xuất hiện, tất cả các kênh vàng truyền hình và giờ vàng đều ra rả những thông điệp và hình ảnh về Chinsu, Nam Ngư, Đệ Nhất,… Masan nhanh chóng chiếm lĩnh miếng bánh béo bở của thị trường nước mắm, đè bẹp các đối thủ cạnh tranh khác và hủy diệt các doanh nghiệp nước mắm truyền thống. Ngành nước mắm truyền thống rơi vào tình trạng gần như phá sản trước sự áp đảo của nước mắm công nghiệp.

Nếu sản xuất theo công thức truyền thống, phải phụ thuộc mùa vụ cá và thời gian kéo dài cả năm trời. Cả nước, khi ngành sản xuất nước mắm truyền thống ở thời kỳ đỉnh cao cũng chỉ đạt mức khoảng 50 triệu lít. Những thương hiệu hàng trăm năm như Liên Thành – Phú quốc, Cát Hải – Hải Phòng, Nha Trang – Khánh Hòa những cái tên đã là niềm tự hào về ẩm thực truyền thống điêu đứng, trước nguy cơ bị thôn tính hoặc phá sản. Trong khi Masan mỗi năm tiêu thụ hàng trăm triệu lít nước mắm những không hề có một con cá nào trong thành phần những chai sản phẩm của mình thì được hệ thống truyền thông và quảng cáo ra rả mỗi ngày thứ hóa chất Chinsu “thơm ngon đến giọt cuối cùng”.

Sự cạnh tranh không lành mạnh về thương mại, lừa dối về chất lượng, sử dụng tràn lan hóa chất có rủi ro cao cho cộng đồng nhưng không hề bị “tuýt còi”. Tất cả các nước mắm đang làm mưa làm gió trên thị trường như Chinsu, Đệ Nhị, Nam Ngư… của Masan hoàn toàn không đạt tiêu chuẩn thấp nhất của TCVN hay Codex về xếp loại nước mắm nhưng nghiễm nhiên tung hoành mà không hề có sự kiểm tra của cơ quan hữu trách về an toàn thực phẩm.

Thậm chí, năm 2016, một vụ việc đầy mờ ám khi Hội tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng đăng một “thông tin khảo sát” ngụy tạo khi đưa tin nước mắm truyền thống nhiễm asen vượt ngưỡng và ngay lập tức “một bầy” báo chí đưa tin, giật tít về sự kiện này. Vụ việc này sau đó bị thanh kiểm tra lại và làm rõ thông tin sai sự thực bịa đặt nhằm hạ uy tín của các nhà sản xuất nước mắm truyền thống. Vậy ai đứng đằng sau những kịch bản mafia này? Không khó có thể đoán ra.

Có thể nói, Masan Consumer – tập đoàn đa ngành khổng lồ của các tư bản Đỏ và là sân sau của các gia tộc Đỏ – đang là những kẻ đầu độc người dân Việt Nam với những sản phẩm độc hại, bào mòn sức khỏe cộng đồng với những chiêu trò ma quỉ, quảng bá lừa dối dưới sự bao che của các hệ thống hữu trách đã bị “cấm khẩu” vì tiền và quyền lực. Không chỉ riêng một Masan, trong một nền kinh tế có cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa” thì không có gì có thể tin tưởng. Và ko có cách nào khác, người dân cần phải có nhận thức để tự bảo vệ mình và tẩy chay những sản phẩm độc hại này khỏi bữa ăn hàng ngày của gia đình. Hãy tự cứu trước khi trời cứu.

Tân Phong
13/4/2018