Ngày 26-01-2008, Mục sư Nguyễn Hồng Quang đã dẫn đầu một phái đoàn 22 người khởi hành từ Sài Gòn bằng đường bộ để thực hiện một chuyến đi xuyên Việt thăm các đạo hữu và các nhà đấu tranh cho tự do dân chủ bị cầm tù. Phái đoàn gồm có 14 mục sư thuộc Giáo Hội Tin Lành Mennonite, trong đó có Ms Nguyễn Công Chính, 4 truyền đạo và 4 tu sinh. Phái đoàn đã thuê một xe chở hành khách 29 chỗ ngồi để thực hiện chuyến đi này.
Sáng 29-01, phái đoàn đến trụ sở công an tại Hà Nội gặp các cấp chỉ huy để xác nhận phép đi thăm nuôi và gặp mặt Lm Nguyễn Văn Lý, Ls Nguyễn Văn Đài, Ls Lê Thị Công Nhân, Ms K’Sotino, Ms Rolanche, nữ mục sư Nguyễn Thị Hồng và các mục sư và tín hữu Tin Lành hiện bị cầm tù. Tiếp phái đoàn có các lãnh đạo công an là ông Toàn, ông Hà (phụ trách Tin Lành) và ông Minh (ghi chép). Theo Ms Quang, cuộc gặp gỡ này còn có mục tiêu đối thoại chính thức với bộ Công an về quan điểm và các khái niệm chính trị. Ms Quang và phái đoàn đã yêu cầu bộ Công an nên hành xử công bằng, văn minh hơn trong thời điểm đặc biệt hiện nay, có trách nhiệm với dân tộc hơn. Mục sư cũng cho họ biết cuộc đấu tranh cho tự do dân chủ, nhân quyền không chỉ do các “nhà dân chủ” ít ỏi thực hiện, được người Việt hải ngoại ủng hộ, mà là nguyện vọng chung của cả dân tộc. Mục sư cũng kêu gọi đoàn kết dân tộc để bảo vệ quyền lợi Tổ quốc trên Biển Đông mà Hoàng Sa và Trường Sa là một nỗi xót xa chung cho bất cứ người Việt Nam nào yêu nước. Mục sư sắc tộc Y’Bra và các mục sư phục vụ các sắc tộc đã yêu cầu thả những người biểu tình 2001 và 2004, giải quyết vấn đề đất đai và cấm đoán việc hành đạo.
Đại diện Công an trả lời là họ sẽ nghiên cứu, xin ý kiến cấp trên, cái gì tháo gỡ được thì làm ngay, cái nào chưa thì cần phải nhiều thời gian nhưng cũng sẽ giải quyết. Ông Toàn nói nếu duy trì sự trao đổi thì hy vọng mọi vấn đề có cơ hội giải quyết từ việc đất đai nhà thờ hay việc khó khăn tại địa phương. Ông Toàn còn khẳng định: “Tôi bảo đảm với các ngài từ nay trở đi tức năm 2008 nầy không còn cái cảnh bắt bớ việc nhóm họp nào ở các địa phương nữa dù có đăng ký hay chưa đăng ký cũng được tự do”. Tất cả các mục sư đều quá ngạc nhiên nhìn nhau vì thấy sự thật quá khứ đã hoàn toàn không đúng như lời bảo đảm của ông Toàn. Phái đoàn cũng không hiểu ông Toàn có ngụ ý gì khi phát biểu: “Mọi sự thay đổi rất nhanh, có thể tối ngủ sáng ngày lại khác”.
Trong thời gian ở Hà Nội, phái đoàn mục sư đã viết thư Hiệp Thông với cuộc biểu tình cầu nguyện đòi lại Tòa Khâm sứ của giáo dân Hà Nội và đã cử đại diện đến tòa Tổng Giám Mục Hà Nội trao tận tay linh mục phụ trách văn phòng tòa TGM trong lúc Đức TGM đi vắng không ra tiếp được. (xem hình chụp thư Hiệp Thông bên dưới) Phái đoàn, trong đó có thêm bà Trần Thị Lệ, mẹ của Ls Lê Thị Công Nhân, đã rời Hà Nội để đến trại giam Nam Hà (Bà Lệ và bà Vũ Minh Khánh, vợ Ls Nguyễn Văn Đài, bị công an đề nghị không nên đi theo phái đoàn, nhưng chỉ có bà Khánh chấp hành đề nghị ấy). Tại trại giam Nam Hà, phái đoàn chỉ được gặp mặt một mình Ls Nguyễn Văn Đài, không được gặp những người khác, kể cả Lm Nguyễn Văn Lý. Ms Quang chỉ được phép viết một lá thư tại chỗ cho Lm Lý (xem hình chụp lá thư bên dưới) và chuyển tất cả thư của cộng đồng quốc tế cho cha Lý. Ban giám đốc trại giam chỉ cho 4 người đại diện được thăm Ls Đài trong 45 phút.
Ls Đài cho biết ông bị giam chung với nhiều anh em sắc tộc có tội danh giống nhau. Ông bị bệnh trĩ do thức ăn thức uống không được tốt. Anh em trong tù rất cần những bản thánh ca và Thánh Kinh nhưng bị cấm. Trong dịp gặp gỡ này, Ms Nguyễn Hồng Quang đã chính thức phong chức mục sư cho Ls Đài chiếu theo quyết định của hội đồng Giáo Hội tháng 07/2007. Tinh thần của luật sư kiêm mục sư Nguyễn Văn Đài rất vững.
Rời trại tù Nam Hà, phái đoàn đi Thanh Hóa để đến trại giam số 5 Yên Định. Bà Lệ, mẹ của Ls Lê Thị Công Nhân, phải chờ ở ngoài, không được vào thăm nuôi con gái. Ms Quang kể: “Chúng tôi ngồi vào phòng độ chừng 30 phút thì Công Nhân được dẫn ra, em mặc bộ đồ tù sọc trắng sọc xanh như tôi đã từng mặc hơn hai mươi năm trước khi ra tòa cũng cùng tội danh với em ngày nay: ‘Tuyên truyền chống chế độ xã hội chủ nghĩa’. Nhìn em nước da rất trắng tóc dài đen, vóc người nhỏ con, cao chừng độ hơn 1m50 nhưng phát ra phong cách ung dung tự tại của người trượng phu. Em nói năng xác tín vững vàng đầy dũng khí nhưng vị tha và hồn nhiên lắm”.
Lê Thị Công Nhân nóng lòng muốn biết tin tức ở ngoài. Ms Quang đã khéo léo (vì luôn luôn có người chứng kiến cuộc nói chuyện riêng) cho biết về tình trạng của cha Lý, Ls Đài và các anh chị em khác, cũng như những cuộc cầu nguyện đòi lại tòa khâm sứ của đồng bào Công Giáo. Ms Nguyễn Công Chính chuyển lời quan tâm, thăm hỏi chân thành của cộng đồng người Việt hải ngoại đến Công Nhân. Cô cho biết cô bị viêm mũi nặng, bị giam chung với tù hình sự, luật sinh hoạt rất khó khăn, không cho tắm trong buồng tắm. Đôi khi chị em tù cùng phòng gây sự với cô trong buồng giam khiến cô nghĩ rằng có sự tác động ở sau lưng để quấy nhiễu, làm cho cô khủng hoảng tinh thần.
Khi gặp Ls Đài, Ms Nguyễn Hồng Quang được biết Ls Lê Thị Công Nhân đã tin theo Chúa Giêsu nhưng chưa nhận phép Báp-têm để được chính thức là người theo Chúa và gia nhập hội thánh. Nhân dịp thăm tận mặt này, Ms Quang đã mượn bình thuỷ nước nóng sẵn có trong phòng đổ vào ly, đứng dậy, đổ nước trên đầu cô, nhân danh Chúa Jesus Christ làm Báp-têm cho cô trước mặt cán bộ trại giam sau khi cô đồng ý nhận lãnh. Sự việc bất ngờ quá, các cán bộ có lẽ cũng chẳng hiểu đó là một nghi thức tôn giáo, tuy rất đơn giản nhưng cũng hết sức quan trọng trong đời sống tâm linh tín hữu Cơ Đốc, nên không có phản ứng gì.
Lúc hết giờ thăm, tất cả đứng dậy. Viên thượng tá kéo tay Công Nhân trở vào trại giam. Không ai nói nên lời. Ms Nguyễn Hồng Quang đã kết luận về Lê Thị Công Nhân như sau: “Tôi thấy Ls Lê Thị Công Nhân quả là một tâm hồn trong sáng như hoa hướng dương, không hướng tâm hồn vào sự tầm thường và bóng tối, luôn hướng thẳng về phiá mặt trời công nghĩa, dù trong ngục thất vẫn hướng lòng mình nơi bình minh Chân lý mới vừa ló dạng, quả thật Công Nhân là người Chúa chọn”.
Trên đường trở về Nam, phái đoàn đã ghé Huế thăm Lm Phan Văn Lợi để cùng trao đổi tình hình và cùng cầu nguyện cho đất nước và cho nhau.
Trong chuyến đi xuyên Việt này, phái đoàn cũng tranh thủ thời gian để viếng thăm nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa, một trong những đại diện của Khối 8406, ở Hải Phòng, thăm nhà văn Du Lam ở Đà Nẵng, gặp gỡ một số chức sắc đạo, tín hữu, sinh viên và đồng bào Chăm, H’Rê, Kor tại Quảng Ngãi, Phan Rang, thăm một số gia đình cựu tù nhân cải tạo thuộc Quân Lực VNCH còn ở lại Việt Nam. Phái đoàn đã về tới Sài Gòn bình yên ngày 04-02-2008. Ms Nguyễn Hồng Quang tóm tắt về chuyến đi như sau: “Chuyến đi dài ngày nguy hiểm nhưng gặt được một số kết quả dù khó khăn. Một số việc làm cần thiết cho nhiều tù nhân lương tâm không làm được. Nhiều điều chưa thể nói ra được còn phải tiếp xúc và thảo luận nhiều hơn các phía liên hệ và các nơi quan tâm”.
Một người bạn của Ms Nguyễn Hồng Quang
viết tóm tắt sau khi trực tiếp nghe Mục sư tường thuật.
