Hôm vừa rồi tôi quay trở lại ăn tại một tiệm đồ Việt ở Đài Bắc sau một thời gian quán đóng cửa để chuyển về địa điểm mới.
Quán giờ đây tuy có nhỏ hơn, nhưng gọn gàng, ngăn nắp và sạch sẽ. Chị chủ quán quê Quảng Ninh vẫn làm bún đậu mắm tôm rất ngon.
Điều mới mẻ là lần này thấy chị treo hai lá cờ nhỏ ở trước quầy thanh toán, một là cờ Việt Nam, cái còn lại là cờ của đảng Cộng Sản (cờ búa liềm).
Sở dĩ hiện tượng này khiến tôi suy nghĩ là bởi vì nếu cách đây khoảng độ 30 năm, việc treo cờ Cộng Sản ở Đài Loan vẫn còn bị cấm, và người nào trưng bày nó ở nơi công cộng rất có thể sẽ phải đối mặt với án tù nặng nề.
Bởi vì hồi đó Đài Loan vẫn nằm dưới ách cai trị độc tài của Quốc dân Đảng, và họ rất ghét chủ nghĩa Cộng Sản. Cũng giống như đảng Cộng Sản ở Việt Nam bây giờ rất ghét bất cứ ai nói về dân chủ.
Hàng ngàn người Đài Loan đã bị bắt đi tù và bị đi đày ra ngoài hoang đảo chỉ vì có quan điểm chính trị khác biệt với Quốc dân Đảng. Hầu hết trong số họ bị cáo buộc làm gián điệp cho Cộng Sản, hoặc âm mưu lật đổ chế độ.
Nhưng mọi chuyện đã thay đổi khi Đài Loan dân chủ hoá bằng việc tổ chức bầu cử tổng thống dưới hình thức phổ thông đầu phiếu lần đầu tiên vào năm 1996. Kể từ đó thì ở Đài Loan ai muốn giữ quan điểm chính trị gì cũng được, không ai có thể làm gì. Kể cả những người ủng hộ đảng Cộng Sản cũng được bình yên vô sự.
Đấy là lý do vì sao ở Đài Loan ngày nay, dù vẫn bị Trung Quốc – một nước được lãnh đạo bởi đảng Cộng Sản, đe doạ thôn tính. Nhưng người nào muốn treo cờ của đảng Cộng Sản cũng được, thậm chí mang cờ của đảng Cộng Sản ra đường thể hiện sự ủng hộ cũng không sao.
Người ta gọi đó là tự do bày tỏ quan điểm chính trị.
Một điều nữa khiến tôi trầm ngâm khi ngồi ăn ở tiệm này, đó là trong khi người Việt Nam được tự do bày tỏ sự ủng hộ đối với đảng Cộng Sản ở Đài Loan, thì người Việt Nam ở Việt Nam vẫn phải bị đi tù vì có quan điểm khác biệt với đảng Cộng Sản.
Chỉ cách đây mấy hôm thôi, một người đàn ông ở Đà Nẵng là cha của 3 đứa con gái nhỏ, đã phải nhận bản án 5 năm 6 tháng tù, dưới tội danh “tuyên truyền chống nhà nước.” Trong khi sự thật là anh chỉ bày tỏ quan điểm chính trị của mình trên mạng xã hội.
Nhờ có ví dụ của Đài Loan mà tôi mới được thực chứng suy nghĩ của mình bấy lâu nay. Đó là việc nhà nước bỏ tù người dân chỉ vì họ có suy nghĩ khác biệt, là hành vi độc đoán, lỗi thời, và không thể chấp nhận được. Và sớm hay muộn thì điều đó cũng sẽ phải thay đổi. Bởi vì Đài Loan không ở đâu xa, họ ở gần Việt Nam, và có đầy rẫy những sự tương đồng với Việt Nam.
Họ đã làm được, đã bỏ đi được thứ chính trị độc đoán và hà khắc, để trở nên tự do và cởi mở hơn. Đã thế lại trở thành một vùng đất giàu có và thịnh vượng. Vậy thì không có lý do gì mà Việt Nam lại không làm được như vậy.
Nguồn: FB Nguyễn Trưởng Sơn