Hội nghị An ninh Á châu hay còn gọi là Đối thoại Shangri-La do viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại Anh đứng ra tổ chức hàng năm tại Singapore. Mục đích chính của các cuộc Đối thoại này là thảo luận, trao đổi ý kiến về chính sách quốc phòng của các nước tham dự liên quan đến tình hình an ninh khu vực Á châu mà trọng tâm là vùng biển Đông. Cuối tháng 5 năm nay cuộc Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 cũng sẽ được tổ chức.
Vì Trung quốc là một nước lớn ở Á châu nên giới chức cao cấp quốc phòng của họ đương nhiên sẽ được mời tham dự. Mặc dù đã nhận lời, nhưng người phát ngôn bộ Ngoại giao Trung quốc lên tiếng cảnh cáo rằng: “Chúng tôi không muốn thấy Đối thoại Shangri-La là nơi tập kết các ý kiến và hành động của một số quốc gia chống lại Trung quốc, kể cả việc phản đối quyền bảo vệ lãnh thổ và lãnh hải của chúng tôi”. Qua lời phát biểu này, người ta đủ thấy Bắc Kinh không mặn mà gì về Hội nghị này, nhưng phải gởi người tham dự để thứ nhất là có cơ hội phản bác lại các tố cáo Trung quốc tự ý vẽ đường lưỡi bò và bành trướng vũ lực quân sự ở biển (Việt) Đông và biển Hoa Đông, và thứ hai là để lôi kéo một số quốc gia đang nhận viện trợ của Trung quốc đứng về phía Bắc Kinh hoặc ít ra là ngậm miệng, không tố cáo những hành động của Trung quốc ở biển Đông và biển Hoa Đông trước diễn đàn quốc tế.
Sau Đối thoại Shangri-La lần thứ 11 diễn ra vào năm 2012, Philippines đã tìm được sự đồng thuận với nhiều quốc gia nên có nhiều hợp tác tốt đẹp nhằm bảo vệ biển đảo của mình trước hành động xâm lược của Trung quốc. Tại Đối thoại này, trưởng phái đoàn của Việt nam là ông Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Quốc phòng, đã phát biểu chung chung để không làm phật lòng Bắc Kinh, cụ thể là vấn đề tranh chấp chủ quyền trên biển Đông cần được giải quyết trực tiếp bằng hội nghị song phương giữa các bên liên quan và minh bạch trong môi trường quốc tế. Việt Nam có đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, không tham gia liên minh quân sự, không đi với bên này để chống bên kia. Bên lề cuộc đối thoại, ông Vịnh còn nói với các ký giả rằng nhà nước của ông sẽ kiên quyết xử lý việc tụ tập đông người ở Việt Nam – tức trấn áp triệt để những cuộc biểu tình chống Trung quốc xâm lược .
Những lời tuyên bố của ông Nguyễn Chí Vịnh chẳng những làm cho người Việt Nam bất mãn mà còn khiến cho một số quốc gia và nhiều cơ quan quốc tế đánh giá đảng và nhà nước Việt Nam rất thấp. Họ biết nhà cầm quyền Việt Nam đặt quyền lợi, tức ghế cầm quyền, của họ lên trên chủ quyền đất nước, nên không biết tận dụng thế liên minh chiến lược như Philippines để bảo vệ biển đảo của mình trước một Trung quốc luôn có tham vọng khống chế biển Đông.
Hậu quả là càng hội đàm song phương với Trung quốc như lời tuyên bố của ông Vịnh, càng chỉ thấy đủ loại tàu của Trung quốc từ tàu đánh cá, tàu thăm dò hải dương, tàu hải giám cho đến tàu chiến Trung quốc xâm phạm lãnh hải và lãnh đảo Việt Nam như chổ không người. Ngư phủ Việt Nam mỗi lần ra khơi đánh cá đều lo ngại sẽ không có ngày về thấy mặt vợ con. Các tàu thăm dò dầu khí của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietNam), tàu thăm dò địa chấn của Việt Nam lần lượt bị tàu Trung quốc cắt cáp ngay trong hải phận của mình và trước mắt các tàu “bảo vệ” của hải quân Việt Nam. Các phản đối chiếu lệ của nhà cầm quyền Việt Nam hoàn toàn không còn chút giá trị gì đối với Bắc Kinh và hầu như chỉ nói cho người Việt nghe mà thôi. Gần đây nhất vào ngày 20/03/2013 Trung quốc lại bắn cháy tàu đánh cá của ngư dân ở Quảng Ngãi mang số hiệu QNg96382TS trong lúc hành nghề tại ngư trường thuộc khu vực quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. May mà tàu này sống sót chạy vào bờ, người dân Việt mới biết sự việc đã xảy ra. Còn bao nhiêu trường hợp bị bắn, cháy, và chìm khác nữa mà không ai biết?
Tại diễn đàn Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 vào cuối tháng 5 tới đây, với tư cách là khách mời chính thức của IISS , ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ đăng đàn phát biểu để mở màn Hội nghị. Báo chí lề đảng đã rầm rộ loan tin này để thứ nhất tạo uy tín cho ông Nguyễn Tấn Dũng vốn đang bị quá nhiều tai tiếng về tham nhũng và về khả năng yếu kém trong việc điều hành đất nước; và thứ hai để tạo hy vọng rằng Nguyễn Tấn Dũng dám ăn, dám nói chứ không phải như Nguyễn Chí Vịnh. Truyền thông quốc tế cũng đang nôn nóng chờ đợi phát biểu ông Dũng tại hội nghị này.
Riêng người dân Việt Nam thì đã có quá nhiều kinh nghiệm với anh Ba Dũng. Mức lệ thuộc của Ba Dũng vào Bắc Kinh không kém mà còn hơn cả ông Trọng Lú hay Nguyễn Chí Vịnh. Tuy nhiên, thủ thuật xưa nay của ông Nguyễn Tấn Dũng vẫn luôn là tuyên bố vài câu giật gân rồi lại tiếp tục quay tít trong quỹ đạo của Trung quốc. Việc Trung quốc khai thác Bô-xít ở Tây nguyên Việt Nam là thí dụ điển hình. Lúc đầu ông Nguyễn Tấn Dũng công khai tuyên bố phản đối, nhưng chỉ một thời gian ngắn sau đó chính ông ta với tư cách Thủ tướng đã ký giấy cho phép các công ty Trung quốc vào khai thác. Không lâu sau đó, một số nguồn tin lộ ra, cá nhân ông được nhận khoảng 150 triệu USD từ Bắc Kinh chỉ riêng cho dự án khai thác Bô-xít này.
(Dĩ nhiên, người ta cũng chưa quên các tuyên bố khác của ông như “nếu không diệt được tham nhũng thì từ chức”, “Miến Điện nên mở rộng dân chủ và cho bầu cử tự do”, v.v…)
Tóm tắt lại, người Việt Nam không biết ai sẽ nói gì tại cuộc Đối Thoại Shangri-La lần thứ 12 vào cuối tháng 5, nhưng biết chắc rằng trước, trong khi, và sau hội nghị đó, chủ quyền Việt Nam cứ tiếp tục bị chặt từng khúc một đem bán cho Bắc Kinh vì nhiều lý do công, tư khác nhau.
Nguồn: Diễn Đàn CTM