Nhà nước CSVN sẽ làm hòa với thế giới dân chủ bằng cách trả tự do cho 2 luật sư Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân qua phán quyết của phiên tòa phúc thẩm hôm Thứ Ba 27-11-2007, hay là vẫn sẽ y án, hay là sẽ giảm án cho vừa với thời gian ở tù vừa qua để rồi sẽ thả?
Chúng ta không thể nào đoán trước đối với chế độ độc tài toàn trị này, bởi vì khó mà tiên đoán theo những dòng chữ được viết trong các bộ sách luật pháp. Không chỉ vì chữ nghĩa luật pháp của chế độ CSVN mù mờ khó đoán, mà thường khi lại rất là đơn giản vì chỉ thị từ trên đã dặn trước và không thể tuyên án khác đi.
Dù thế nào đi nữa, những ngày này là dịp để thế giới nhìn vào khuôn mặt pháp lý của nhà nứơc Việt Nam. Những hình ảnh này có khi đơn giản tới không cần giải thích, thí dụ như hình ảnh người công an bịt miệng Linh Mục Nguyễn Văn Lý trong một phiên tòa hồi tháng 3-2007 tại Huế. Không cần các bài lý luận dài hàng chục trang, chỉ cần một bàn tay thô bạo bịt miệng là đủ cho thế giới hiểu được hiện trang pháp lý tại VN.
Tình hình này y hệt như bàn cờ thế cho nhà nứơc CSVN, khi đã bị rơi vào trận tiến thoái lưỡng nan. Dễ dàng có thể đoán là phe cực đoan bên công an muốn tuyên án để dễ trị an về sau, nhưng câu hỏi nơi đây là có thành phần cởi mở nào trong nhà nứơc CSVN muốn trả tự do cho các nhà bất đồng chính kiến để sẽ tìm một thế đứng hội nhập với thế giới Tây Phương hay không? Bởi vì rất cả nhiều vị dân cử (và cả giới ngoại giao) Mỹ, Úc, Liên Âu đều cho rằng hai luật sư Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân vô tội. Tòa CSVN rồi sẽ xử ra sao? Đây là lúc cả thế giới nhìn vào hệ thống pháp lý CSVN để theo dõi các bước đi của một trong vài con khủng long cuối cùng này.
Hôm Thứ Hai 26-11-2007, tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới RWB lại phổ biến một bản văn kêu gọi Hà Nội trả tự do cho “hai nhà bất đồng chính kiến qua mạng Internet Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân khi hồ sơ của họ được xem lại trước một phiên tòa phúc thẩm hôm Thứ Ba. Tổ chức này cũng thúc giục các nhà ngoại giao tại Hà Nội hãy hành động để bênh vực hai nhà bất đồng chính kiến này….”
Bản tin hôm Thứ Hai của hội này nhắc rằng hai luật sư Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Công Nhân bị kết án theo Điều Luật 88 hình sự sau khi “bị bắt tại nhà hôm 6-3-2007 vì viết và phát tán các bản văn phê bình nhà nước, đặc biệt các bản văn trên mạng, vì trả lời các câu hỏi từ phóng viên quốc tế và vì sử dụng chức năng luật sư của họ để đưa các thông điệp dân chủ ra [lên mạng]…”
Hình ảnh pháp lý của nhà nước CSVN cũng sẽ hiển lộ qua cách xử trí trong vụ bắt 6 người liên hệ tới Đảng Việt Tân tuần trước, trong đó 3 người từ hải ngoại về để hoạt động dân chủ hóa quê nhà bằng phương tiện hòa bình.
Nếu không thả các nhà dân chủ hải ngoại này, thì sẽ phải trả lời với các tòa đại sứ, và cũng chưa biết là phải kết án họ vào tội nào. Có phải là Điều Luật 88 nữa, hay là điểu luật nào khác? Thế giới lần này sẽ lại nhìn vào cách làm việc pháp lý của CSVN.
Đài VOA cũng ghi nhận áp lực từ các dân cử Mỹ, trích:
“Ba dân biểu Mỹ đã viết thư gởi Ngoại Trưởng Condoleezza Rice, yêu cầu bà vận động Việt Nam trả tự do cho 2 nhân vật tranh đấu mới bị nhà cầm quyền Việt Nam bắt giam.
Tin của AP đưa đi trong ngày thứ ba cho biết các bà Loretta Sanchez và Zoe Lofgren; cùng với ông Neil Abercrombie, đã viết lá thư nầy nhân danh các công dân Mỹ bị bắt hôm thứ bảy vừa qua khi đang dự một buổi họp tại thành phố Sài Gòn.
Bức thư viết là cả ba dân biểu nầy đếu thất vọng khi chính phủ Việt Nam ra tay bắt bớ các công dân Mỹ ở Việt Nam chỉ vì họ tham dự một cuộc thảo luận ôn hòa.
Bức thư còn thêm là ba dân biểu nầy yêu cầu bà Rice chẳng những phải vận động để các công dân Mỹ đó được trả về Mỹ mà cũng cần nói cho chính phủ Việt Nam biết rằng bắt giữ một cách độc đoán các công dân Mỹ như thế là chuyện không thể chấp nhận được.
Thông tín viên của AP nhắc lại vụ việc xảy ra hôm thứ bảy, theo đó thì công an Việt Nam đã bắt giam 6 nhân vật tranh đấu cho dân chủ, trong đó có 2 công dân Mỹ, 1 công dân Pháp, 1 công dân Thái và 2 người Việt Nam.
Hai công dân Mỹ nói tới ở đây là ông Nguyễn Quốc Quân, một trong các sáng lập viên của tổ chức chuyên gia người Việt ở Mỹ và là một nhà toán học cư ngụ tại thủ phủ Sacramento bang California; và ông Trương Văn Ba, một nhân vật hoạt động trong cộng đồng Việt, cư ngụ tại Honolulu, bang Hawaii.
Theo tổ chức tranh đấu Việt Tân thì công dân Pháp bị bắt là bà Nguyễn Thị Thanh Vân, một ký giả cư ngụ tại Paris. Còn công dân Thái là ông Somsak Khunmi, ở Ubon bên Thái Lan. Hai công dân Việt Nam bị bắt cùng lúc với 4 công dân nước ngoài vừa ghi là hai anh em ông Nguyễn Thế Vũ và Nguyễn Thế Khiêm.
Đảng Việt Tân nói rằng cả 6 người đó bị công an bắt lúc đang thảo luận về việc vận động thực hiện những đổi thay dân chủ một cách ôn hoà tại Việt Nam.” (hết trích)
Trong tuần này thấy rõ là nhà nứớc CSVN đang rơi vào bàn cờ thế nan giải, đúng là tiến thoáí lưỡng nan, bởi chính vòng vây pháp lý của họ. Và xử thế nào cũng khó. Bởi vì đơn giản, khi tòa CSVN xử, thì không dựa theo chữ nghĩa luật pháp nào cả, mà chỉ là xử theo lệnh của đảng đã đưa ra sẵn.