Hôm 2-08- 2011, tòa án tối cao ở Hà Nội trong một phiên tòa kéo dài suốt cả ngày, đã tuyên y án sơ thẩm 7 năm tù và 3 năm quản chế cho Ts. luật Cù Huy Hà Vũ về tội danh “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCNVN”.
Kết quả này làm người ta liên tưởng đến dự đoán của ông Bùi Tín, một người có kinh nghiệm dưới chế độ CSVN, trong một bài viết hồi tuần qua, ông viết rằng “Thật ra, theo thói thường, Bộ Chính trị đã định xong mức án cho cuộc xử phúc thẩm này. Trong túi áo của viên chánh án đã có sẵn mức án được Bộ Chính trị quyết định. Họ có thể y án sơ thẩm là 7 năm tù và 3 năm quản chế”.
Theo những tường thuật trên mạng của các bloggers, các trí thức, các nhà đấu tranh cho tự do dân chủ, phiên tòa đã không diễn ra công khai như tuyên bố của nhà cầm quyền. Hầu hết các nhân vật trí thức bênh vực lẽ phải, những người đấu tranh cho tự do dân chủ, những người tiên phong trong các cuộc xuống đường chống Trung Quốc xâm lược… lên tới hàng trăm người đã có mặt tại khu vực tòa án Hà Nội từ sáng sớm để ủng hộ Ts. Cù Huy Hà Vũ cũng như hy vọng được tham dự phiên tòa, nhưng đã bị lực lượng an ninh bố trí dày đặc chung quanh tòa án, phong tỏa chặn các ngã đường không cho đến gần trong phạm vi cả trăm mét gần tòa án. Những người đến thật sớm cũng bị mời ra khỏi khu vực khi gần đến giờ xử. Một số khuôn mặt quen thuộc trong các cuộc biểu tình phản đối TQ tại Hà Nội đã bị mời bắt “câu lưu” làm việc…. trong khi công an đã phải huy động xe cứu hỏa và một số xe bus để đối phó số đông người và chở những người bị bắt khi cần.
Phía cử tọa, đa số là công an, cùng vài thân nhân của Ts. Cù Huy Hà Vũ là Ls. Cù Huy Thước, và Ls. Nguyễn Thị Dương Hà, cùng ông Nguyễn Hữu Vinh. Trên đường đến dự phiên xử, vợ Ts. Cù Huy Hà Vũ là Ls. Nguyễn Thị Dương Hà và em gái ông là Cù Thị Xuân Bích đã cầm giương hai biểu ngữ bằng gỗ ghi “Chồng tôi vô tội” và “Anh tôi vô tội”.
Và như mọi lần, các hãng tin quốc tế được mời chỉ được cho phép theo dõi phiên toà bằng hệ thống truyền hình trực tiếp trong một phòng riêng. Riêng phóng viên thường trú tại Việt Nam của hãng tin AFP đã không được phép vào phòng này như mọi phóng viên ngoại quốc khác.
Theo ghi nhận chung, thì phiên tòa lần này xử Ts. Chù Huy Hà Vũ có tiến bộ và khác rất nhiều với phiên xử sơ thẩm tai tiếng trước đây hôm 4-4-2011, đặc biệt là trong phần tranh luận dù luật sư vẫn còn bị cắt lời rất nhiều lần. Trong phiên xử, Ts. Cù Huy Hà Vũ được các luật sư đặt nhiều câu hỏi, và có nhiều dịp trình bày quan điểm của ông.
Chủ tọa phiên toà là ông Nguyễn Sơn, và thẩm phán là ông Nguyễn Đức Nhận. Bốn luật sư bảo vệ cho Ts. Vũ là Ls. Trần Quốc Thuận, Ls. Trần Đình Triển, Ls. Vương Thị Thanh và Ls. Trần Vũ Hải đều được cấp giấy dự phiên xử. Được biết, với sự có mặt của Ls. Trần Quốc Thuận, cựu Phó Chủ nhiệm thường trực Văn phòng Quốc hội, thuộc luật sư đoàn TP. Sài Gòn ra tham dự, có thể phần nào khiến phiên toà đã diễn ra với không khí cởi mở hiếm thấy như lần này, nhất là đối với những phiên xử về tội danh chống phá nhà nước.
Tiến sĩ Hà Vũ tuyên bố tại tòa rằng: “Mục đích của tôi là bảo vệ lợi ích của đất nước tôi…Tôi sẵn sàng ngồi tù…” và “sẵn sàng chấp nhận mọi hy sinh, kể cả hy sinh cuộc đời, thân xác, để đất nước này được tốt đẹp lên”.
Trước những câu hỏi của tòa, ông vận dụng kiến thức và quyền lợi mà bị can được luật pháp bảo vệ để thuyết phục toà án rằng ông không hề chống phá nhà nước. Ông yêu cầu toà án chấp thuận cho ông không chỉ trả lời “có” hay “không” như đề nghị của công tố viên, mà ông được trả lời cụ thể và toàn bộ theo đúng chi tiết của vấn đề, và toà đã phải chấp nhận đề nghị này.
Trong khi đó, các luật sư của ông đã đưa ra nhiều đề nghị khiến toà án bối rối, né tránh. Trước tiên Ls Trần Đình Triển yêu cầu toà án phải thực hiện nội quy một cách chính xác và đúng đắn, tránh o ép luật sư như phiên toà sơ thẩm. Ls. Trần Vũ Hải yêu cầu tòa triệu tập ông chủ tịch Uỷ Ban Thường Vụ Quốc Hội để trả lời về những bức thư mà Ts. Cù Huy Hà Vũ gửi cho Quốc hội trước đây. Ls. Vương Thị Thanh đề nghị triệu tập Chủ tịch nước với tư cách là bên bị hại theo như cáo buộc tội danh chống phá nhà nước. Ls. Thanh cũng đề nghị toà triệu tập Đài VOA và bà Trâm Oanh vì Ts. Cù Huy Hà Vũ đã trả lời phỏng vấn hai nơi này.
Ngoài ra, Ts. Cù Huy Hà Vũ cũng đã vận dụng kiến thức luật pháp mà ông có để đòi hỏi phiên tòa phải thay toàn bộ Hội đồng xét xử, vì tất cả thành viên trong hội đồng này đều là đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam nên họ sẽ không vô tư với những cáo buộc mà công tố viên đang dành cho ông. Ông nêu lý do là “bản cáo trạng ghi rõ ông chống lại sự cai trị của Đảng cộng sản VN” vì vậy các đảng viên này sẽ không công bằng khi đưa ra quyết định đối với ông. Tuy nhiên tòa không thoả mãn yêu cầu này của ông Vũ, và tuyên bố rằng tuy hội đồng xét xử là đảng viên nhưng họ nằm trong các cơ quan cán bộ chức năng.
Theo các thông tấn quốc tế có mặt theo dõi vụ xử, Ts. Cù Huy Hà Vũ đã công khai khẳng định rằng ông bị chính Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo Bộ công an bắt truy tố ông, để trả thù về các đơn kiện của ông đối với việc “thủ tướng Dũng đồng ý cho phép khai thác bauxite”, và việc ông Dũng “ký quyết định cấm không cho người dân khiếu kiện tập thể.”
Vụ xử kéo dài đến 7:30 tối, và kết thúc sau khi chủ tọa phiên toà là ông Nguyễn Sơn tuyên y án 7 năm tù giam và 3 năm quản chế cho Ts. Cù Huy Hà Vũ về tội “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCNVN”.
Bày tỏ thất vọng kết quả vụ xử, ông Nguyễn Hữu Vinh, một người quen với gia đình Ls. Dương Hà có mặt tham dự trong phiên xử cho biết qua làn sóng RFA: “Tôi cảm thấy thất vọng… bởi vì theo những người ngồi chung quanh chúng tôi thì người ta nghĩ rằng với phần tranh tụng như thế thì có lẽ tòa sẽ tuyên bố tha bổng tại tòa.”
Liên quan về bản án cũng như tiến trình tranh tụng, ngay sau vụ xử luật sư Trần Quốc Thuận đã cho Đài RFA biết như sau: “Nói chung, các LS được nói những gì muốn nói, tuy bị chặn đến 2/3. Có khá hơn một chút. Thái độ của Cù Huy Hà Vũ cho thấy tinh thần vững vàng. Cả bốn luật sư đều nói không có dấu hiệu tội phạm, không phạm tội, thống nhất đề nghị đình chỉ vụ án và trả tự do. Tất cả nói giống nhau, lý lẽ khá vững chắc”. Nhưng cũng theo Ls. Thuận, “rất tiết mỗi luật sư đều bị chủ tọa phiên tòa nhắc, đúng ra là bị đe dọa đủ thứ, như bị cảnh cáo để mời ra, rồi cảnh sát tư pháp, v.v…. nên các luật sư rất nhịn nhục để có thể nói được một số ý kiến họ muốn nói. So với phiên sơ thẩm thì tôi cho là nhiệm vụ luật sư làm được tốt hơn, ở chỗ được nói nhiều hơn trong phiên sơ thẩm. Còn kết quả thì biết trước rồi. Vấn đề là phiên tòa diễn ra trên nền pháp lý của những vấn đề các luật sư đưa ra đều không được đáp ứng đầy đủ, đều bị gạt hết, không chấp nhận. Đó là một phiên tòa đáng buồn, chữ buồn trong “nháy nháy”, tức là không được tranh tụng đầy đủ.”
Đối với gia đình tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ, khi được hỏi có tính tới việc tiếp tục kháng án lên tòa tối cao hay không, với tư cách là một luật sư và là vợ của Ts. Hà Vũ, bà Dương Hà nói rằng bà và các luật sư của gia đình bà không còn muốn tiếp tục theo đuổi vụ án này do tình hình đã nói rõ là dù có lên cao bao nhiêu nữa thì cũng sẽ gặp những bản án sắp sẵn mà thôi.
(DienDanCTM)
— –
Quý vị có thể vào hai trang blog sau đây để biết thêm tin tức về diễn tiến vụ xử Ts. Cù Huy Hà Vũ:
http://xuandienhannom.blogspot.com