Báo cáo viên Đặc biệt LHQ bàng hoàng trước việc hành quyết một tội phạm ở Việt Nam

OHCHR - Hải Đăng lược dịch

Tử tù Lê Văn Mạnh (ảnh phải) và cảnh người thân của anh than khóc tức tưởi bên nấm mộ mới đắp. Ảnh: Việt Tân edited

Nguồn:UN expert appalled by execution in Viet Nam,” Văn phòng Cao ủy Nhân quyền LHQ, 2/10/2023

Hải Đăng lược dịch

Thông cáo báo chí

GENEVA (02/10/2023) – Chuyên gia của Liên Hiệp Quốc và là Báo cáo viên Đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về các vụ hành quyết, ông Morris Tidball-Binz hôm nay cho biết ông rất thất vọng trước việc hành quyết anh Lê Văn Mạnh, bất chấp những lời kêu gọi khoan hồng, bất chấp trước những nghi ngờ nghiêm trọng về tính công bằng của quá trình xét xử anh và bất chấp những cáo buộc đáng tin cậy về việc anh bị tra tấn hoặc ngược đãi để buộc anh phải nhận tội và bị tuyên án tử hình.

Anh Lê Văn Mạnh bị Tòa án tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam kết tội giết người vào tháng 7 năm 2005. Có nhiều lo ngại rằng anh đã bị ép viết bản tự thú và bản đó được dùng làm bằng chứng dẫn đến việc anh bị tuyên án tử hình. Báo cáo viên Đặc biệt Tidball-Binz cho biết là theo luật nhân quyền quốc tế, bất cứ tuyên bố nào được chứng minh là do bị tra tấn sẽ không được sử dụng làm bằng chứng trong bất kỳ thủ tục tố tụng nào.

Chuyên gia Liên Hiệp Quốc này còn cho biết nhà chức trách đã không thông báo cho người thân của anh Mạnh về ngày thi hành án cũng như không cho gia đình anh có cơ hội đến thăm anh trước khi thi hành án. Thay vào đó, gia đình được yêu cầu nộp đơn lên tòa án để nhận hài cốt của anh trong vòng ba ngày.

Ủy ban Nhân quyền LHQ (UN Human Rights Committee) đã tuyên bố rằng “việc không cung cấp thông báo kịp thời cho các cá nhân bị kết án tử hình về ngày thi hành án tử hình, theo quy định, cấu thành một hình thức ngược đãi, khiến việc thi hành án sau đó trái với Công ước Quốc tế về quyền Dân sự và quyền Chính trị.”

Ông cho biết: “Tôi rất lo ngại về tính chất bí mật của việc thi hành án tử hình ở Việt Nam và kết quả dữ liệu và số liệu thống kê về các vụ hành quyết trong nước không được công khai, và điều kiện tối thiểu là tính minh bạch khi áp dụng hình phạt tử hình.”

Để bảo vệ quyền của những người phải đối mặt với án tử hình, Liên Hiệp Quốc kêu gọi tất cả các quốc gia thành viên phải bắt buộc công bố các loại tội phạm nào có thể bị kết án tử hình và nếu có thể, cung cấp thông tin hàng năm về việc sử dụng hình phạt tử hình, bao gồm số người bị kết án tử hình, số vụ hành quyết thực tế đã thực hiện và số bản án tử hình được bãi bỏ hoặc được giảm nhẹ khi kháng cáo.

Báo cáo viên Đặc biệt Tidball-Binz kêu gọi chính phủ Việt Nam xem xét việc tạm dừng sử dụng hình phạt tử hình và tiến hành rà soát một cách có hệ thống tất cả các trường hợp sử dụng hình phạt tử hình.-