Hồi 8giờ 35 phút sáng ngày 09/2/2007, tại số 16 Lê hồng Phong Hà Nội, Thủ Tướng Việt Nam Nguyễn tấn Dũng đã vào phòng trực tuyến để bắt đầu cuộc giao lưu với người dân qua mạng Internet.
Cùng tham dự buổi đối thoại trực tuyến này với Thủ Tướng còn có Bộ Trưởng, Chủ nhiệm văn phòng chính phủ Đoàn mạnh Giao, Phó chủ nhiệm Văn phòng Nguyễn xuân Phúc và một số quan chức khác. Buổi đối thoại đã được chờ đợi từ nhiều ngày nay, ngay từ 7giờ sáng, một số đông phóng viên trong nước đã có mặt tại Trụ sở của Website chính phủ để theo dõi, và đưa tin về buổi đối thoại. Người ta cũng ghi nhận sự có mặt của 3 hãng thông tấn nước ngoài là Reuters, AFP và Kyodo ( Nhật bản).
Cuộc đối thoại trực tuyến của Thủ Tướng đã được tường thuật trực tiếp trên 3 tờ báo: Website chính phủ, báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam và Vietnamnet. Tổng biên tập của 3 tờ báo này sẽ thay mặt bạn đọc lần lượt chuyển các câu hỏi đến Thủ Tướng. Chỉ tính đến 8 giờ 35 phút, lúc Thủ Tướng bắt đầu trả lời, đã có hơn 20.000 câu hỏi của độc giả trong và ngoài nước gởi tới để tham gia cuộc đối thoại. Ngay khi buổi đối thoại trực tuyến đang diễn ra, cũng vẫn có rất nhiều câu hỏi đã được gởi tới tính theo từng phút. Theo thông báo chính thức của Ban tổ chức, sàng lọc trong hơn 20 ngàn câu hỏi, đã có 113 câu đã được đúc kết và sẽ lần lượt được Thủ Tướng trả lời. Tỷ lệ 113/20.000 câu hỏi sẽ được trả lời vì có nhiều câu đã trùng ý, hoặc cùng nhóm đề tài, Ban tổ chức đã cho biết như trên.
Được gọi là “nóng” nhưng lại chẳng “nóng” chút nào…. Đề tài cuộc đối thoại là: “Vì một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giầu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh; hội nhập thành công và phát triển bền vững” với 9 nhóm chủ đề liên quan đến hầu hết các mặt đời sống, cả 3 tờ báo điện tử đều tập họp và nêu ra rất nhiều câu hỏi mà cả 3 tờ này coi là rất “nóng” và kêu mời độc giả tham gia bình chọn để lấy tỷ lệ phần trăm, có thể kể những câu hỏi với các ý cụ thể như sau:
Hiện nay, nạn chạy chức, chạy quyền, chạy việc… là phổ biến trong các cơ quan nhà nước. Trong khi đó, việc thi tuyển công chức tại nhiều nơi chỉ mang tính hình thức. Vì vậy, nhiều cán bộ công chức nhà nước không có chuyên môn nghiệp vụ, thoái hóa biến chất vẫn đảm nhiệm những chức vụ cao. Xin Thủ Tướng cho biết, để giải quyết vấn nạn này, chúng ta phải có cơ chế chính sánh cụ thể gì và giải quyết ra sao cho hiệu quả? Hiện nay, tình trạng cán bộ công chức trong các cơ quan hành chính rất thờ ơ, vô cảm đối với đơn thư khiếu nại và các công việc của dân, tập trung trong hầu hết các lãnh vực: nhà đất, đầu tư, giáo dục, xuất nhập cảnh … họ làm sai rất nhiều, nhưng không thấy ai bị xử lý, mặc dù các chế tài đã rõ. Sự chậm trễ và thiệt hại này các doanh nghiêp và người dân phải lãnh đủ. Vậy trong thời gian tới, Thủ Tướng có những biện pháp quyết liệt gì để chấn chỉnh, và Thủ Tướng có tin là biện pháp đưa ra sẽ đạt hiệu quả, và tạo sự đột phá. Thủ Tướng có cách nào để trị dứt căn bệnh “Trên bảo dưới không nghe” và làm cách nào để các công chức dưới quyền chịu trách nhiệm và không còn vô cảm trước công việc? Thưa Thủ Tướng, tại sao tiến độ xử lý các vụ án tham nhũng lại qua 1chậm như vậy? Ví dụ vụ tham nhũng đất đai ở Đồ Sơn đã mấy năm rồi mà chưa xong, vụ PMU 18, vụ Mai văn Dậu, vụ Nguyễn lâm Thái … Đã quá lâu rồi, nhưng vẫn nằm trong im lặng đáng sợ, điều đó làm người dân nghi ngờ quyết tâm và khả năng chống tham nhũng của chính phủ, sắp tới Thủ Tướng có biện pháp nào mới không?
Đại khái có rất nhiều câu hỏi tương tự như thế đã được Thủ Tướng trả lời.
Khách quan mà nói, đây là những câu hỏi có vẻ nóng, vì chưa bao giờ được phép đưa ra một cách công khai và lại được trả lời trực tuyến như vậy. Nhưng chỉ có vẻ nóng mà thôi, vì hàng ngày những vấn nạn ấy, vẫn đầy rẫy trên các mặt báo và vẫn đang là những chuyện thường ngày ở Huyện…. Và quá nhiều những câu hỏi cò mồi. Nhiều, nhiều lắm những câu hỏi cò mồi như vậy. Ở đây chỉ xin kể một vài câu đại khái như sau:
Thưa Thủ Tướng, xin Thủ Tướng cho biết nhiệm vụ chủ yếu về phát triển kinh tế Xã hội năm 2007? Khi Việt Nam gia nhập WTO, Thủ Tướng đã có một bài viết rất hay, rất sâu sắc đăng trong Website chính phủ và các báo. Chúng tôi xin hỏi Thủ Tướng một điều, Thủ Tướng có tin chắc rằng lần này Việt Nam ra biển lớn nhất định sẽ thành công hay không? Thủ Tướng nghĩ thế nào, khi đang có nhận định cho rằng, doanh nghiệp nhà nước yếu kém gây thiệt hại cho nền kinh tế. Việc “Tập đoàn hóa các Tổng công ty nhà nước hiện nay là không giống ai, chỉ là bình mới rượu cũ, thậm chí phình thêm bộ máy, nhân sự, không phù hợp với các đặc tính của một tập đoàn kinh tế?” Báo chí, nhân dân đánh giá cao, khen ngợi và bày tỏ lòng tin tưởng vào sự điều hành của Thủ Tướng sau hơn 200 ngày. Thủ Tướng nghĩ gì về nhận định này?
Cứ như thế, hết những câu hỏi có vẻ nóng lại đến những câu hỏi cò mồi. Xong cò mồi lại đến có vẻ nóng. Cứ như vậy đan xen vào nhau và kéo dài đến hết buổi đối thoại hơn hai giờ đồng hồ. Điều ấy đã không làm ai ngạc nhiên, khi ngay từ những phút đối thoại đầu tiên trả lời câu hỏi:
Kính chào Thủ Tướng! Vì sao Thủ Tướng lại ký chỉ thị nghiêm cấm tư nhân hóa báo chí dưới mọi hình thức? Như vậy, có đi ngược lại mục tiêu tự do dân chủ mà Thủ Tướng đang phấn đấu không? Và đã được trả lời rằng: “… Đúng là thay mặt chính phủ, tôi đã ký chỉ thị tăng cường quản lý nhằm phát huy tối đa, phát huy tốt nhất vai trò của báo chí trong sự nghiệp phát triển của đất nước. Trong chỉ thị có một điều quy định nghiêm cấm tư nhân hoá báo chí dưới mọi hình thức và nghiêm cấm không để bất cứ một thế lực nào chi phối hoạt động của báo chí vì lợi ích riêng trái với pháp luật, gây phương hại đến lợi ích của đất nước. Chỉ thị này phù hợp với pháp luật của Việt Nam, cũng là phù hợp với tuyệt đại đa số nguyện vọng của người dân. Điều này cũng là phù hợp với điều kiện của Việt Nam. Tôi nghĩ đồng bào nên ủng hộ và các báo chí nên chấp hành….”
Tất cả những ai có một số kiến thức tối thiểu thì cũng đều biết rất rõ rằng, tự do ngôn luận trong đó có tự do báo chí, chính là linh hồn của mọi loại hình dân chủ trên mặt đất này. Nếu thiếu linh hồn, thì tất cả những gì được gọi là dân chủ, chỉ là cái xác vật vờ dù được khoác những cái áo đẹp đẽ và hào nhoáng ra sao đi nữa.
Chưa nói đến cái tuyệt đại đa số nhân dân ấy là nhân dân nào? Và nguyện vọng của họ ra sao, khi không bao giờ họ được hỏi đến? và điều kiện gì của Việt Nam lại phù hợp với một thứ dân chủ không báo chí tư nhân? Cũng chưa nói đến Hiến pháp 1992, đã quy định rõ ràng, Tự do báo chí phải luôn được tôn trọng. Nhưng với hiện tình, chỉ cần tuân thủ pháp luật mà không cần đếm xỉa gì đến hiến pháp. Đang khi ở mọi nơi thế giới, Hiến pháp là MẸ, Pháp luật chỉ là CON. Nhưng ở đây, tại Việt Nam này, CON lại cao hơn MẸ.
Báo chí là tiếng nói, và báo chí tư nhân là tiếng nói riêng của người dân. Không báo chí tư nhân, cũng chính là người dân không tiếng nói. Thú vật cũng cần phải có tiếng nói theo cách riêng của thú vật để bày tỏ cảm xúc và mong muốn của thú vật, huống chi đây là những con người. Vậy mà Thủ Tướng vẫn mạnh miệng kêu gọi mọi người nên ủng hộ và báo chí nên chấp hành. Và với chỉ một câu trả lời này thôi, ai cũng hiểu rằng, buổi đối thoại của ngài Thủ Tướng hôm nay, với những câu hỏi cò mồi đầy bài bản tung hứng như trên, chỉ là một buổi tuyên truyền cao cấp. Một buổi tuyên truyền khoác cái áo đối thoại mà thôi.
Một cách nào đó, tuyên truyền cũng giống như quảng cáo. Đã có rất nhiều người thận trọng dè dặt, cảnh giác. Nhưng cũng luôn có vô số người đã vẫn lầm lẫn, và còn đang bị chết dở vì quảng cáo tuyên truyền.
Hoàng Quân (Bắc Ninh)
