Hà Nội đang có dự tính thí điểm cấm xe máy tại nơi có đường tàu sắt trên cao đi qua, hai tuyến đường được nhắc đến là đường Nguyễn Trãi và Lê Văn Lương. Cả hai tuyến này đều có lượng người tham gia giao thông lớn và thường xuyên ùn tắc kéo dài.
Quan điểm cấm xe máy 2 tuyến đường này được ông Giám đốc Sở Giao thông Vận Tải Hà Nội Vũ Văn Viện đưa ra vào chiều ngày 11/3. Và đây là cơ sở để đi đến cấm xe máy tại các quận ở Hà Nội từ năm 2030 của chính quyền thành phố này.
Dự kiến cấm xe máy này đã trở thành một tiêu điểm gây tranh cãi trên mạng xã hội và báo chí chính thống, đặc biệt khi ông Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Vũ Văn Viện cho báo giới trong nước biết, là đã nghiên cứu kỹ giải pháp cấm xe máy của Trung Quốc để áp dụng với Hà Nội.
Câu chuyện ùn tắc giao thông tại thủ đô đầy bụi bặm này đã có từ cách đây nhiều năm, và các giải pháp được đưa ra theo hướng học hỏi từ Trung Quốc cũng được áp dụng bao gồm cả phân chia xe được phép lưu thông theo ngày chăn lẻ, xe buýt BRT,… nhưng hầu hết đều không hiệu quả. Lý giải về điều này, nhiều quan điểm cho rằng, sự ùn tắc giao thông Hà Nội đến từ quá trình phá vỡ hóa quy hoạch hoặc quy hoạch giao thông tùy tiện của các quan chức, trong đó bao gồm quy hoạch các tuyến đường không hợp lý, sự kiểm soát không chặt chẽ phương tiện cá nhân, và cuối cùng là cho phép đặt chung cư ở các tuyến đường mới mở rộng quá nhiều.
Thực tế, các tòa chung cư và trung tâm thương mại đang bao vây các tuyến đường được cho là đẹp và rộng của thủ đô, trong đó có cả con đường Lê Văn Lương, Nguyễn Trãi. Bản thân Chủ tịch TP. Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung trong một phát biểu vào tháng 1/2017 cũng thừa nhận rằng, chính quyền TP. Hà Nội đã lãng phí giá trị bất động sản, và giờ, thủ đô phải trả giá vì “đã làm quy hoạch băm nát Hà Nội”.
Các quan chức thành phố phải tìm phương án chữa cháy, sự ra đời của đề án BRT tốn hàng trăm ngàn tỷ đồng để sớm đi vào bế tắc sau một thời gian ngắn bởi “quy hoạch băm nát” và “ý thức tham gia giao thông”. Và giờ đây, xe máy trở thành nạn nhân tiếp theo của phương án chữa cháy.
N.T.H (Nghĩa Hưng, Nam Định), hiện giờ đang là nhân viên văn phòng trên đường Nguyễn Tuân cho biết, giới quan chức không đặt vào trong hoàn cảnh của đại đa số người lao động, khi xe máy là vật thiết thân với họ.
“Họ (giới quan chức Hà Nội) đang bắt người lao động sửa lỗi mà họ không hề gây ra”, H nhấn mạnh.
Nhiều người cho rằng, nếu đề xuất trên đi vào hiện thực, nó có thể gây ra sự hỗn loạn giao thông, và hiện trạng “thắt cổ chai” trong giao thông sẽ xuất hiện.
“Bạn sẽ không thể giới quyết bài toán giao thông khi tìm cách cấm đường ở một địa điểm và tin rằng nó sẽ giúp hạn chế tắc nghẽn. Vậy thì lưu lượng giao thông và sự tắc nghẽn đó sẽ trôi đi đâu?,” L.V.A – một người nghiên cứu tại một tổ chức phi chính phủ đóng trên Hà Nội tự hỏi.
V.A cho rằng, cần có một chính sách tổng thể thay vì chắp vá như hiện nay, từ hạn chế chung cư trong vùng nội đô, di dời các công sở ra vùng ngoại thành,… cho đến khuyến khích giờ làm việc linh hoạt, đến hạn chế phương tiện cá nhân (đặc biệt là ô-tô) tại Hà Nội.
“Bất kỳ một bức ảnh ùn tắc nào trên các đường phố Hà Nội, ngay cả Lê Văn Lương, Tố Hữu, Nguyễn Tuân, hay Nguyễn Trãi thì xe ô-tô với sự vô lối vẫn chiếm đa số. Và trong số đó, không ít chiếc xe chỉ có một người lái”, ông Đ.V.T.Q, người dân sống tại đường Tố Hữu cho hay.
Ngay cả khi Hà Nội áp dụng, thì câu chuyện nghiên cứu đến khi áp dụng thực tế tại Việt Nam luôn ở trạng thái biến dạng hoàn toàn. Bản thân “Thượng Hải”, nơi mà ông Viện nghiên cứu để áp dụng cấm xe máy thì mức độ tắc nghẽn theo nghiên cứu của TomTom là từ 35% (2014) lên đến 41% (2016). Đó là khi thành phố hơn 20 triệu dân này đã hình thành mạng lưới xe buýt công cộng (bao gồm cả BRT), và mạng lưới tàu điện ngầm dài nhất và toàn diện nhất trên thế giới.
“Hà Nội có thể làm, nhưng tôi không tin tưởng vào sự thành công, bởi tư duy chắp vá và manh mún của giới quan chức”, H nhún vai chia sẻ với người viết và quay trở lại với chiếc xe máy của mình được đặt bên kia vỉa hè.
Quả vậy, Hà Nội bằng quyền lực có thể tiến hành một cách áp đặt máy móc các “nghiên cứu từ Trung Quốc”, nhưng để giải quyết sự ùn tắc, thì chính quyền phải bắt đầu từ nghiêm túc thực thi có tầm nhìn chính sách quy hoạch thủ đô, thay vì bắt đầu từ lệnh “cấm xe máy”.
Hoa Nghi
Nguồn: Việt Nam Thời Báo