AUKUS

Donald Trump ngước nhìn lên khi ngồi cạnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến tham quan Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh vào ngày 8/11/2017. Ảnh: Jim Watson/ AFP via Getty Images

Châu Á đang mất cân bằng một cách nguy hiểm

Stephen M. Walt, Foreign Policy - Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng/ Nghiên Cứu Quốc Tế 05/04/2025

Cho đến gần đây, tôi vẫn giải thích chủ đề này bằng một câu chuyện đơn giản, quen thuộc, và có lẽ khiến người ta yên lòng, dựa trên lý thuyết cân bằng quyền lực/cân bằng đe dọa theo chủ nghĩa hiện thực.

Câu chuyện đó sẽ bắt đầu với sự trỗi dậy phi thường của Trung Quốc từ cảnh đói nghèo, thiếu hụt công nghệ, và yếu kém về quân sự, lên vị thế hiện tại là cường quốc số 2 thế giới, cùng với những nỗ lực bền bỉ của nước này nhằm khẳng định quyền kiểm soát lãnh thổ ở Biển Đông và sửa đổi các khía cạnh quan trọng khác của nguyên trạng quốc tế và khu vực,

Khu trục hạm chở trực thăng Nhật Bản JS Ise (hàng 1, trái) cùng tập trận với các nhóm tác chiến tàu sân bay Anh HMS Queen Elizabeth (hàng 1, phải) và Mỹ USS Ronald Reagan và USS Carl Vinson tại Biển Philippines ngày 03/10/2021. Ảnh: AP - Gray Gibson

Liên minh Mỹ-Nhật-Philippines đang được hình thành để đối phó với Trung Quốc?

Trọng Nghĩa - RFI 31/05/2023

Từ ngày 01 đến 07/06/2023, lần đầu tiên tuần duyên ba nước Philippines, Nhật và Mỹ tổ chức một cuộc tập trận chung ở Biển Đông, ngoài khơi tỉnh Bataan, phía tây bắc Philippines. Dù Manila khẳng định rằng cuộc tập trận chỉ là một hoạt động thường lệ giữa lực lượng tuần duyên thuộc các nước đối tác, nhưng theo giới phân tích, hoạt động này là một bước mới trong chiến lược của Mỹ muốn hình thành các liên minh nhỏ tại vùng Châu Á-Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc.

Tàu ngầm Úc HMAS Rankin tham dự diễn tập cùng Hải quân Ấn Độ ngoài khơi Darwin, Úc hôm 5/9/2021. Ảnh: Pois Yuri Ramsey/ Quân lực Úc via Getty Images

Tại sao Trung Quốc nên lo lắng về phản ứng của châu Á đối với AUKUS?

Derek Grossman/ Foreign Policy - Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng/ Nghiên Cứu Quốc Tế 24/04/2023

Là một đồng minh vững chắc của Mỹ và cũng có mối quan hệ ngày càng căng thẳng với Trung Quốc, không ngạc nhiên khi Nhật Bản ủng hộ AUKUS. Trong cuộc điện đàm với Albanese vào tháng trước, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida lưu ý rằng AUKUS sẽ “đóng góp cho hòa bình và ổn định của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong bối cảnh môi trường an ninh đang ngày càng nghiêm trọng.”

Ông Lý Thái Hùng: Việt Nam cần học theo Úc trong chọn lựa liên minh chiến lược

Việt Nam 360 - Youtube Việt Tân 24/11/2021

Sự kiện Úc tham gia liên minh AUKUS với Mỹ và Anh, đồng thời việc chính phủ Úc tích cực đẩy mạnh các mối quan hệ với Khối ASEAN, có phải là chính phủ của ông Morrison đang muốn cùng với Hoa Kỳ xoay trục về Á Châu hay không, Úc đã có những tính toán gì…?

Kính mời các bạn cùng nghe những phân tích của ông Lý Thái Hùng, Tổng Bí Thư Đảng Việt Tân trong chương trình Việt Nam 360.

Các lãnh đạo của Bộ Tứ nhân hội nghị thượng đỉnh tại Washington DC hôm 24/9/2021. Từ trái: Thủ Tướng Nhật Sugar, Thủ Tướng Ấn Độ Modi, Tổng Thống Mỹ Biden và Thủ Tướng Úc Morrison. Ảnh: FB President Joe Biden

AUKUS và QUAD không thể bảo đảm an ninh cho khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương*

Hanns W. Maull/ The Diplomat - Đỗ Kim Thêm biên dịch/ Bauxite Việt Nam 20/10/2021

Một số chuyên gia lập luận rằng chúng ta đang “hiện diện trong việc thành lập” một kiến trúc an ninh mới cho Ấn Độ -Thái Bình Dương, lấy tên cuốn hồi ký của Dean Acheson, một trong những kiến trúc sư chiến lược ngăn chặn của Hoa Kỳ những năm 1940. Có lẽ chúng ta đang trên con đường đó nhưng cả khối AUKUS cũng như hội nghị thượng đỉnh của bộ Tứ (Quad) đều không giúp chúng ta tiến quá xa. Tuy cả hai đều báo hiệu sự phản kháng ngày càng tăng đối với lập trường ngày càng quyết đoán của Bắc Kinh, nhưng vẫn còn những khoảng trống đáng kể trong nỗ lực nhằm điều tiết các tham vọng của Trung Quốc.

Thủ Tướng Anh Boris Johnson (trái), Thủ Tướng Úc Scott Morrison (giữa) và Tổng Thống Mỹ Joe Biden tại cuộc họp báo chung. Ảnh: Mick Tsikas/ EPA

AUKUS là hiệp ước tương lai của vùng Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương

Walter Russell Mead/ WSJ - Người dịch Vũ Văn Lê/ Trung Tâm Nghiên Cứu Việt Mỹ 09/10/2021

Mọi hội nghị thượng đỉnh quốc tế thường kết thúc bằng những thông cáo chung hoành tráng, để rồi mau chóng rơi vào quên lãng. Song, thông báo mới đây về quan hệ đối tác AUKUS của Tổng Thống Biden, Thủ Tướng Anh Boris Johnson, và Thủ Tướng Úc Scott Morrison thì khác hẳn. Không phải vì hiệp ước đã khiến Pháp không hài lòng, cũng không hẳn vì thỏa ước đã nêu bật cam kết lâu dài của Mỹ ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, mà AUKUS là một quan hệ đối tác sâu sắc, linh hoạt giữa các cường quốc công nghệ hàng đầu có thể định hình thế kỷ 21, và đóng vai trò khuôn mẫu cho các liên minh Hoa kỳ ở Ấn Độ-Thái Bình Dương.

Trung Quốc và Đài Loan cùng xin gia nhập Hiệp Định Đối Tác Toàn Diện và Tiến Bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trước đây gọi là TPP, cách nhau chỉ một tuần. Ảnh: Nghiên Cứu Quốc Tế

Nhật bất ngờ trước việc Trung Quốc và Đài Loan cùng xin gia nhập CPTPP?

Katsuji Nakazawa/ Nikkei Asia - Biên dịch Phan Nguyên/ Nghiên Cứu Quốc Tế 04/10/2021

Bất kỳ quyết định nào về cách xử lý hai lá đơn xin gia nhập của Trung Quốc và Đài Loan sẽ không được thực hiện dễ dàng. Cần có sự đồng ý nhất trí của tất cả các thành viên hiện tại thì mới có thể bắt đầu các cuộc đàm phán với ứng viên mới, cũng như chấp nhận việc ứng viên đó gia nhập khối.

Mỗi thành viên CPTPP có quan hệ khác nhau với Trung Quốc và Đài Loan. Nhưng Nhật Bản, với tư cách là nước chủ tịch năm nay, có trách nhiệm dẫn dắt các cuộc thảo luận khó khăn này hướng tới tương lai. Do đó, Nhật Bản cần tổ chức một cuộc họp khác của Ủy Ban CPTPP vào cuối năm để đánh giá quan điểm và đưa ra lập trường thống nhất cho các nước TPP-11.

Tổng Thống Hoa Kỳ Joe Biden và lãnh đạo Nhật Bản, Ấn Độ và Úc họp thượng đỉnh Bộ Tứ QUAD tại Washington, ngày 24/09/2021. Ảnh: Getty Images North America/ AFP

Thượng đỉnh QUAD vì một khu vực “Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở”

Thanh Hà - RFI 25/09/2021

Sau hai giờ họp, Tổng Thống Joe Biden cùng ba vị Thủ Tướng Narendra Modi, Yoshihide Suga và Scott Morrison tránh nêu đích danh Trung Quốc. Tuy nhiên, những lời lẽ trong thông cáo chung được cho là trực tiếp nhắm vào Bắc Kinh. Cũng trong văn bản này, lãnh đạo Bộ Tứ lưu ý các bên “cùng nhau, một lần nữa cam kết thúc đẩy một trật tự căn cứ trên nền tảng pháp luật, tự do, rộng mở và không nao núng trước những hành vi cưỡng ép, để củng cố an ninh, sự thịnh vượng trong vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương và xa hơn khu vực này.”

Liên minh đối tác an ninh AUKUS: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam

Youtube Việt Tân 25/09/2021

Một sự kiện trong tuần trước đã khiến dư luận thế giới chấn động, đó là việc Hoa Kỳ, Anh và Úc công bố hình thành quan hệ đối tác an ninh ba bên, gọi là AUKUS. Đây là thỏa thuận hợp tác đa phương mới nhất mà chính quyền Tổng Thống Biden đang thúc đẩy, trong bối cảnh Mỹ ngày càng cạnh tranh gay gắt với Trung Quốc trong các lĩnh vực từ quân sự, kinh tế đến công nghệ…

Tổng Thống Mỹ Joe Biden họp trực tuyến từ Nhà Trắng với Thủ Tướng Úc Scott Morrison (t) và Thủ Tướng Anh Boris Johnson (p), nhân buổi công bố việc thành lập liên minh AUKUS ngày 15/09/2021. Ảnh: AP - Andrew Harnik

AUKUS: Cơn ác mộng của Bắc Kinh về một NATO châu Á đang thành hiện thực?

Trọng Nghĩa - RFI 23/09/2021

Đối với chuyên gia Pháp Antoine Bondaz, điều mà Bắc Kinh lo ngại hơn cả là về lâu về dài, một NATO Châu Á sẽ hình thành. Với AUKUS, Washington đã thành công trong việc gắn kết hai đồng minh Anh và Úc.

Sắp tới đây, Hoa Kỳ sẽ cố gắng thể chế hóa quan hệ đối tác quốc phòng của họ, bằng cách thúc đẩy việc chính thức hóa nhóm QUAD, tức là Bộ Tứ, bao gồm 4 nước Mỹ, Úc Nhật và Ấn nhân hội nghị thượng đỉnh tại Washington. Mỹ cũng đang cố gắng mở rộng liên minh tình báo Ngũ Nhãn Five Eyes (Hoa Kỳ, Anh Quốc, Canada, New Zealand, và Úc), để kết nạp thêm hai đối tác châu Á của Mỹ là Nhật Bản và Hàn Quốc.

Tại sao tàu ngầm hạt nhân của Úc là một động thái quân sự thông minh và có thể răn đe Trung Quốc

GS John Blaxland - Đỗ Kim Thêm dịch/ Việt Báo 20/09/2021

Công bằng mà nói, ngày càng có nhiều sự đồng thuận là chúng ta cần phải làm nhiều hơn nữa để ngăn chặn các hành động của Trung Quốc trong khu vực. Sự răn đe đòi hỏi những khả năng đáng tin cậy. Liên minh mới này [AUKUS] phù hợp với lý luận đó.

Chúng ta đã giao trứng của mình vào giỏ an ninh của Hoa Kỳ trong 70 năm qua – và liên minh mới này đặt nhiều trứng hơn vào giỏ đó. Hy vọng rằng việc hợp tác với Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ sẽ cải thiện khả năng tự vệ của chúng ta. Nhưng các tàu ngầm chỉ thực sự hữu ích nếu tự thấy mình đang cân nhắc việc phải sử dụng chúng. Trong hoàn cảnh như vậy, một số biện pháp ngoại giao khéo léo và sự can dự trong khu vực là chìa khóa.

Tác động từ việc Mỹ và Anh hỗ trợ Úc phát triển tàu ngầm hạt nhân

The Economist - Nghiên Cứu Quốc Tế 17/09/2021

Trong một tuyên bố đưa ra trong lần xuất hiện chung trên truyền hình vào ngày 15 tháng 9, Joe Biden, Boris Johnson và Scott Morrison, các nhà lãnh đạo của Mỹ, Anh và Úc, đã công bố điều mà họ mô tả là “quan hệ đối tác an ninh ba bên nâng cao,” có tên là AUKUS. Sáng kiến đầu tiên, và là viên ngọc trên vương miện của họ, sẽ là việc hợp tác phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân trong tương lai cho Hải quân Hoàng gia Úc. Hiệp ước này, sẽ được ký chính thức tại Washington vào tuần tới, phản ánh mối quan ngại chung của họ về sức mạnh ngày càng tăng của Trung Quốc, và mong muốn của Mỹ trong việc tăng cường khả năng quân sự của các đối tác châu Á.