Tù nhân lương tâm (TNLT) 37 tuổi Nguyễn Văn Oai hôm 19/1/2022 đã trở về nhà ở tỉnh Nghệ An sau khi hết hạn bản án tù thứ hai.
Anh bị kết án năm năm tù giam hồi tháng Chín, 2017 với cáo buộc “chống người thi hành công vụ” và “không chấp hành án,” sau các cuộc biểu tình lớn của người dân đòi đóng cửa công ty Formosa. Lúc đó, người vợ mới cưới của anh vừa mới mang bầu và đứa con đầu lòng đã lớn lên thiếu vắng bóng cha.
Anh Oai cho RFA biết cảm nhận khi mới đặt chân về đến nhà:
“Thực ra mà nói thì vui và buồn lẫn lộn, vui vì được ra khỏi nhà tù nhỏ về nhà tù lớn, nhưng mà buồn thì đợt này về thấy cô đơn lắm. Không biết là vì dịch hay là vì cái gì, nhưng mà nó cho mình cái cảm giác hơi buồn buồn. Còn vui thì ít nhất về nhà tù lớn nó cũng đỡ hơn là nhà tù nhỏ.”
Nói về bản án năm năm tù, anh Oai cho biết:“Tôi thấy họ áp đặt rất là nhiều, từ hồ sơ khống, từ chữ ký khống rồi tất cả những cái họ làm để vu cáo cho tôi phạm vào hai cái tội đó, làm cho tôi bức bách.”
Và công an cho rằng anh đã kêu gọi người dân biểu tình chống Formosa, nên bắt giữ để ngăn chặn các cuộc biểu tình tiếp theo.
Được biết, nhà hoạt động người Công Giáo này cũng là một đảng viên Việt Tân, một tổ chức đấu tranh cho nhân quyền và dân chủ tại Việt Nam và thường bị chế độ cộng sản cáo buộc là “phản động.” Anh cho biết trong thời gian tới sẽ ưu tiên ổn định lại cuộc sống, nhưng sau đó vẫn sẽ tiếp tục theo đuổi các việc làm đóng góp vào những thay đổi ý nghĩa cho đất nước.
Thông qua RFA, anh Oai cũng muốn gửi lời cảm ơn đến với những tổ chức và cá nhân đã quan tâm đến trường hợp của anh trong những năm qua. Đồng thời kêu gọi mọi người tiếp tục chú ý tới những người tù nhân lương tâm, tù nhân chính trị khác ở Việt Nam.
Bà Trần Thị Liệu mẹ anh Oai chia sẻ: “Thấy con về thì rất mừng, gia đình cũng nghĩ rằng con nó làm điều đúng cả, chứ không làm điều gì sai.”
Anh là một trong số hàng chục người bị bắt giam trong một đợt trấn áp trên diện rộng, sau làn sóng biểu tình chống nhà máy Formosa hồi năm 2016.
Các cuộc biểu tình đòi đóng cửa nhà máy này kéo dài đến năm 2017 mà cao điểm là các vụ bao vây trụ sở UBND huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh, hay các cuộc tuần hành đông người của người dân Nghệ An đến Hà Tĩnh để nộp đơn kiện.
Nhà cầm quyền cộng sản đã phản ứng lại làn sóng biểu tình bằng hàng loạt vụ bắt giữ, trong đó có ông Nguyễn Văn Hoá, phóng viên của Đài Á Châu Tự Do, người đã tham gia đưa tin trực tiếp từ hiện trường các cuộc biểu tình.
Nguyễn Văn Oai lần đầu bị kết án hồi năm 2011, khi anh phải chịu bản án bốn năm tù giam và bốn năm quản chế với cáo buộc “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” trong vụ 14 thanh niên Công Giáo, Tin Lành.
Trong khi trên thực tế các nhà hoạt động trẻ tuổi này vì yêu mến sự thật và công lý, đã hoạt động bảo vệ quyền lợi công nhân trong các nhà máy xí nghiệp ở Bình Dương, tham gia biểu tình chống Trung Quốc xâm lược ở Sài Gòn. Anh Oai cũng từng là học viên tốt nghiệp khóa học Truyền thông dòng Chúa Cứu Thế và hoạt động trong lãnh vực truyền thông.
Anh Oai cho biết: ‘Lúc làm thủ tục, tôi không ký giấy ra trại vì cho rằng mình không sai và việc họ bắt giam tôi đã sai trái với công lý. Tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho dân chủ – nhân quyền ở Việt Nam dù có phải hy sinh tính mạng. Những năm tháng lao tù cộng sản không thể làm tinh thần tôi gục ngã được.”
TS Trần Diệu Chân