Asia Times, ngày 10 tháng 9, 2008
Hoàng Tứ Duy
VNN chuyển dịch
Nhiều thế hệ học sinh người Pháp đã được dạy dỗ từ nhỏ là không bao giờ được quên chuyện Alsace-Lorraine, là vùng đất mà nước Pháp đã bị Prussia chiếm trong trận chiến năm 1871. Cũng trong tinh thần này, vào năm 1919, các sinh viên Trung Quốc đã tung ra một phong trào phản đối khi Thoả Ước Versailles giao bán đảo Shandong, là sinh quán của Đức Khổng Tử, cho Nhật Bản.
Ngày hôm nay, đối với nhiều người Việt Nam, các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa nằm về phiá Đông bờ biển Việt Nam cũng gợi lên một cảm nghĩ tượng tự. Chủ quyền trên những hòn đảo này, mà hiện nay đang bị nhiều nước tranh chấp, đặc biệt là Trung Quốc, đã thuộc về Việt Nam qua các triều đại từ nhiều thế kỷ trước.
Người ta tin rằng vùng biển chiến lược nằm ở Biển Đông này chứa nhiều dầu hoả và khí đốt. Gần đây, việc Trung Quốc tái xác nhận chủ quyền trên toàn vùng Biển Đông ? bao gồm tất cả lãnh hải nằm giữa Việt Nam và Phi Luật Tân, và kéo dài xuống tới Nam Dương ? đã làm bùng dậy tinh thần ái quốc của người Việt Nam. Cùng lúc đó, sự việc chính quyền Hà Nội im hơi lặng tiếng trước hành động của Bắc Kinh đã làm cho dân chúng phẫn nộ, ở cả trong nước lẫn tại cộng đồng người Việt hải ngoại.
Trong khi tất cả mọi người Việt Nam, kể cả những người cộng sản đang nắm quyền, đều biết rõ về những thế kỷ bị người láng giềng khổng lồ đô hộ, thì chế độ Hà Nội lại rất mâu thuẫn trong việc đối phó với Bắc Kinh. Chế độ Hà Nội lệ thuộc vào sự hỗ trợ chính trị của Trung Quốc và bắt chước nguyên vẹn mô hình cởi mở kinh tế và bóp nghẹt chính trị của quốc gia cộng sản này. Vì vậy, Hà Nội đã không dám công khai phản đối Trung Quốc, sợ rằng kết án Trung Quốc tức là tự kết án chính mình.
Cho tới nay, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã liên tục nắm quyền nhân danh công trạng là đã dành được độc lập cho quốc gia, tính cách chính thống này sẽ tan biến một khi dân chúng hiểu ra rằng chính Đảng CSVN đã đặt quyền lợi của chế độ lên trên quyền lợi của đất nước. Đối với một văn hoá coi trọng lịch sử, có 3 ngày kỷ niệm sắp diễn ra làm cho những người lãnh đạo cộng sản Việt Nam lo ngại:
Một sự nhượng bộ nhục nhã
Cách đây 50 năm, nước Cộng Hoà Nhân Dân Trung Quốc đã ra một tuyên cáo xác định rằng toàn thể Biển Đông chỉ là một cái hồ nằm trong đất liền thuộc về Trung Quốc. Chỉ vài ngày sau đó, và ngày 14/9/1958, Thủ Tướng Phạm Văn Đồng của Bắc Việt đã gửi một công hàm cho Thủ Tướng Chu Ân Lai, công nhận giá trị của tuyên cáo của Trung Quốc. Động cơ của Hà Nội thật đơn giản: họ cần sự hỗ trợ quân sự của Trung Quốc trong chiến tranh với Nam Việt Nam.
Tuy nhiên, những người cộng sản Hà Nội đã cho đi cái không phải của họ. Hiệp Định Geneve năm 1954 chia đôi nước Việt Nam tại vĩ tuyến thứ 17. Cả hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đều nằm ở phiá dưới vĩ tuyến 17 và thuộc về Nam Việt Nam. Cho tới ngày hôm nay Bắc Kinh vẫn căn cứ vào công hàm Phạm Văn Đồng để chứng minh chủ quyền của họ trên các quần đảo này. Công hàm này, tuy chưa bao giờ có giá trị luật pháp, đã được đưa lên trang mạng của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc trong phần có tên là “Quốc Tế công nhận chủ quyền của Trung Quốc trên quần đảo Trường Sa”
Nhân ngày kỷ niệm 50 năm việc Phạm Văn Đồng nhượng đất và biển sắp tới, các nhà tranh đấu trong nước đòi hỏi nhà cầm quyền Hà Nội phải chính thức hủy bỏ công hàm Phạm Văn Đồng. Đây là một vấn đề đặt ra trước công luận mà chắc chắn nhà cầm quyền Hà Nội không muốn có, và người ta không biết là phản ứng của nhà nước sẽ như thế nào. Nếu lãnh đạo lờ đi, hay tệ hơn thế, nếu họ ra tay đàn áp, thì lại càng chứng tỏ cộng sản Hà Nội là đồng loã trong việc nhượng đảo cho Trung Quốc.
Vào Tháng 11 năm 2007, Trung Quốc chính thức tuyên bố sáp nhập các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa vào một đơn vị hành chánh mới thành lập có tên là Tam Sa, thuộc tỉnh Hải Nam. Khi được biết về quyết định này của Trung Quốc, các sinh viên học sinh và các blogger đã tổ chức những cuộc biểu tình phản đối chưa từng xẩy ra trước các toà đại sứ và lãnh sự quán của Trung Cộng tại Hà Nội và Sài Gòn. Những cuộc biểu tình này kéo dài 2 tuần liền cho tới khi công an Việt Cộng đàn áp và bắt giữ nhiều người trong số chủ động các cuộc biểu tình.
Nhân dịp kỷ niệm một năm ngày thành lập huyện Tam Sa, giới trẻ Việt Nam có thể sẽ lại xuống đường. Lần này, liệu chính quyền có lại đóng cửa các blog và bắt giam những người đòi lại chủ quyền của nước Việt Nam hay không? Năm ngoái, Hà Nội đã trở thành thành viên của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Nhiều người tự hỏi là Hà Nội có lợi dụng vị trí rất cao của mình để đòi hỏi một sự can thiệp của quốc tế liên quan đến vấn đề bảo vệ chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông hay không ?
Những hy sinh trong quá khứ
Vào lúc cuối của chiến tranh Việt Nam, Trung Quốc đã lợi dụng thế yếu quân sự của Nam Việt Nam và tấn công quần đảo Hoàng Sa lúc đó đang do quân đội Việt Nam trấn giữ. Trong trận hải chiến vào ngày 19/1/1974, Trung Quốc đã đổ bộ lên đảo, gây thiệt mạng cho 53 thủy thủ và binh sĩ bảo vệ quần đảo này. Chính quyền Sài Gòn đã phản đối cuộc xâm lấn vô cớ này trong khi nhà cầm quyền Hà Nội tuyên bố hỗ trợ Trung Quốc chống lại cái mà họ gọi là “bù nhìn của Mỹ”.
Ngày hôm nay, sau gần 35 năm, khi mà những tuyên truyền ngày xưa đã phai nhạt, sự thẩm định công bằng về lịch sử cho thấy một sự thật rất bất lợi cho những người lãnh đạo cộng sản. Trong những ngày tháng khó khăn nhất của cuộc nội chiến, chế độ Miền Nam Việt Nam, mặc dầu luôn luôn bị CS Miền Bắc bôi nhọ, vẫn chiến đấu anh dũng để bảo vệ đất đai của Tổ Quốc. Điều này hoàn toàn trái ngược lại với sự thiển cận của Miền Bắc đã hoan nghênh việc Trung Quốc chiếm đóng quần đảo Hoàng Sa chỉ vì mục đích chiến tranh ngắn hạn của họ.
Truyền thống của người Việt Nam luôn ghi nhớ công ơn của tổ tiên và những anh hùng liệt nữ. 35 năm sau Trận Hải Chiến Hoàng Sa, các sử gia và các blogger đã bắt đầu xem lại lịch sử. Điều này tạo nên một tình trạng tiến thoái lưỡng nan cho chế độ: liệu họ có cấm công dân công khai thảo luận quá khứ? Nhà nước sẽ phản ứng ra sao đối với những lễ nghi tưởng niệm 53 binh sĩ hải quân Việt Nam đã hy sinh trong trận đánh đó?
Hai cuộc tranh chấp, một giải pháp
Thật ra có 2 cuộc tranh chấp đang diễn ra liên quan đến các quần đảo ở Biển Đông. Cuộc tranh chấp đầu tiên là giữa Trung Quốc, Việt Nam và các quốc gia khác có quyền lợi liên hệ.
Sự thèm khát năng lượng cũng như sự mong mỏi có một thế đứng trên thế giới của Bắc Kinh đã khiến Bắc Kinh có thái độ gây hấn, đe dọa quyền tự do đi lại trên biển, quyền đánh cá và những thoả ước khai thác năng lượng. Vấn đề Biển Đông cần được nâng lên cấp vùng và quốc tế để tìm một giải pháp hoà bình có thể chấp nhận được bởi mọi phiá.
Vấn đề tranh chấp thứ hai là giữa những người lãnh đạo Việt Nam và dân chúng. Vì quyền lợi của hai bên không nhất thiết giống nhau, nên cách nhìn vấn đề của nhà cầm quyền Hà Nội và cách nhìn của các người Việt Nam khác đã có những khác biệt. Vì vậy, cũng tương tự như ở cấp quốc tế, cần phải có một cuộc thảo luận tự do và cởi mở trong phạm vi Việt Nam liên quan đến lịch sử của Hoàng Sa và Trường Sa cũng như giải pháp cần thiết cho cuộc tranh chấp này.
Vấn đề liên quan đến các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa có thể bùng nổ, và lãnh đạo Hà Nội biết điều đó. Trong một cuộc hội thảo trong mùa hè vừa qua, Trung Ương Đảng Cộng Sản Việt Nam đã thảo luận về sự bất mãn đang ngày một gia tăng trong giới sinh viên và trí thức liên quan đến cách phản ứng của nhà nước đối với việc gây hấn của Trung Quốc nhưng họ đã không đi tới được một giải pháp.
Cách giải quyết vấn đề Biển Đông là phải cởi mở, thẳng thắn đối thoại ở cấp quốc tế và ở trong Việt Nam. Chế độ Hà Nội phải sẵn sàng nêu vấn đề trên các diễn đàn quốc tế và nhân dân Việt Nam cần phải được quyền tự do phát biểu ý kiến về vấn đề có tầm quan trọng quốc gia này.
Sự bất lực của Đảng Cộng Sản Việt Nam trong việc bảo vệ chủ quyền và lãnh thổ của Việt Nam và việc họ tiếp tục đàn áp những người bày tỏ lòng yêu nước ở trong nước đã khiến người ta thắc mắc về sự chính danh của Đảng CSVN.
Hoàng Tứ Duy là một cán bộ lãnh đạo của Đảng Việt Tân, là một đảng chính trị tranh đấu cho dân chủ cho Việt Nam.
Uncomfortable anniversary in Vietnam
By Duy Hoang
Southeast Asia Sep 10, 2008
Generations of French school children grew up learning never to forget Alsace-Lorraine, territory that France lost to Prussia in the war of 1871. Chinese students launched a protest movement in 1919 when the Treaty of Versailles gave the Shandong peninsula?birthplace of Confucius?to Japan.
To many Vietnamese today, the Hoang Sa (Paracel) and Truong Sa (Spratly) archipelagos off the eastern coast of Vietnam evoke the same sort of homeland emotions. These island chains, whose ownership are contested by multiple countries but occupied mainly byChina and Vietnam, have been claimed by Vietnamese imperial dynasties going back centuries.
They straddle strategic sea lanes in the South China Sea and are believed to contain significant oil and gas deposits. Recently,China’s renewed assertion of sovereignty over the entire South China Sea?waters between Vietnam and the Philippines and stretching down to Indonesia?have enflamed nationalist passions in Vietnam. At the same time, Hanoi’s muted reaction to Beijing’s stance stirred popular outrage at home and across the diaspora.
While all Vietnamese, including the ruling communists, are keenly aware of centuries of domination by their big northern neighbor, the Hanoi regime is conflicted in how to deal with Beijing. It relies on China for political support, photocopying the Sino model of open economics and closed politics. It is reluctant to openly criticize China, fearing that to criticize China is to condemn itself.
For a party that came to power in the name of national independence, the perceived legitimacy of the Vietnamese Communist Party would evaporate if people realize how it has put the interest of the regime before that of the nation. In a culture where history matters, there are three important approaching anniversaries that worry Vietnam’s communist leaders.
Disgraceful concession
Fifty years ago, the People’s Republic of China issued a declaration essentially claiming the entire South China Sea as an inland lake. Within days, on September 14, 1958, prime minister Pham Van Dong of North Vietnam sent a diplomatic note to his counterpart Chou En-Lai, acknowledging China’s claim. The motivation of the Hanoi communists was simple: they needed China’s military support in the war against the US-backed South Vietnam.
However, the Hanoi communists had given away what wasn’t theirs to give. The Geneva Accords of 1954 divided Vietnam at the 17th parallel. Both the Paracels and Spratly are located below the 17th parallel and legally belonged to South Vietnam. To this day,Beijing uses the Pham Van Dong note to support its claims over the islands. This document, which never had any legal force, is listed on the website of China’s Foreign Ministry under a section titled “International recognition of China’s sovereignty over the Nansha (Spratly) Islands.”
As the 50-year anniversary of the Pham Van Dong concession approaches, activists in Vietnam are demanding that the Hanoi government officially recall the diplomatic note. This is a public discussion that authorities would rather not have and it remains to be seen what the official reaction will be. If the leadership ignores or, even worse, represses these demands, it will confirm a growing view that the Hanoi communists were complicit in ceding Vietnamese islands to China.
In November 2007, China formalized its annexation of the Paracels and Spratlys by incorporating the two archipelagoes into a newly formed administrative unit (known as “Tam Sa”) governed out of Hainan province. When this decision became known, Vietnamese students and bloggers organized unprecedented protests outside Chinese diplomatic offices in Hanoi and Saigon. These protests lasted two consecutive weekends until Vietnamese security police harassed and detained many of the organizers.
As the one-year anniversary of the Tam Sa incorporation arrives, Vietnamese youth may again take to the streets. This time, will the government shut down blogs and imprison people for asserting Vietnam’s territorial sovereignty? In the last year, Hanoi has become a member of the United Nations Security Council. Many are questioning whether Hanoi will use its lofty post to advocate for an international settlement of the South China Sea dispute.
Past sacrifices
Toward the end of the Vietnam War, China took advantage of South Vietnam’s weakening military position by attacking the ParacelIslands, which were garrisoned by Vietnamese troops. In the naval battle of January 19, 1974, and subsequent Chinese amphibious landings, 53 Vietnamese sailors and soldiers lost their lives defending the islands. The Saigon government protested the unprovoked invasion, while the Hanoi government expressed support for China’s moves against what it called “American puppets.”
Now, almost 35 years later, as the old propaganda fades away, a fair assessment of the history reveals an inconvenient truth for theHanoi communist leadership. During the most difficult days of the country’s civil war, the Southern side which the communists always vilified, valiantly fought to hold on to part of the fatherland. This is in contrast with the short-sighted Northern side which welcomed the Chinese occupation of the Paracels for its near-term war aims.
By Vietnamese custom, ancestors and national heroes are venerated. Some 35 years after the Battle of the Paracel Islands, bloggers and historians in Vietnam are beginning to revisit the history. This creates another dilemma for the regime: will it prevent citizens from publicly discussing the past? How will authorities react to remembrance ceremonies for the 53 Vietnamese sailors and soldiers who died in battle?
Two conflicts, one solution
There are really two brewing conflicts arising from the disputed islands in the South China Sea. The first conflict is between China,Vietnam and other countries with a stake in the outcome.
Beijing’s thirst for energy supplies and desire for global prominence has led to an increasingly aggressive stance, threatening freedom of navigation, fishing rights and contracts for energy exploration. The issue of the South China Sea needs to be elevated to regional and international fora where a peaceful resolution acceptable to all parties can be achieved.
The second conflict is between Vietnam’s rulers and its people. Because the interests of the two are not necessarily aligned, how Hanoi and many Vietnamese people want to address the issue differs. Just like on the international level, there needs to be a free and open discussion within Vietnam regarding the history of the Paracels and Spratlys and on ways to resolve Vietnam’s claims.
The matter of these islands can be explosive, and the Hanoi leadership knows it. During a meeting this summer, the Communist Party’s Central Committee discussed the growing dissatisfaction among students and intellectuals with how the government was responding to Chinese aggressiveness, and came up with no remedies.
The solution to the South China Sea problem is open, frank dialogue on the international level and within Vietnam. The Hanoiregime must be willing to raise the matter in international fora and the Vietnamese people must have the right to freely express their views on this issue of national importance.
The failure of the Communist Party to defend Vietnam’s territorial sovereignty and its insistence on repressing domestic expressions of patriotism call into question the very legitimacy of its rule.
Duy Hoang is a US-based leader of Viet Tan, a pro-democracy, unsanctioned political party active in Vietnam.
