Vào sáng ngày 14 tháng 6 vừa qua, Quốc hội của cộng sản Việt Nam trong kỳ họp lần thứ bảy khóa XI đã thông qua nghị quyết xây dựng nhà máy số 1 lọc dầu Dung Quất. Nếu không có gì thay đổi thì dự án này sẽ được thi công và hoàn thành vào tháng 12 năm 2008, nghĩa là đã bị chậm đi 7 năm so với kế hoạch đề ra. Tổng số tiền đầu tư vào dự án này lúc đầu là 1,5 tỷ mỹ kim, tuy nhiên Phó Thủ tướng Việt cộng, Nguyễn Tấn Dũng, trong buổi họp Quốc Hội này đã nói rằng con số sau cùng có thể lên tới 2,5 tỷ mỹ kim.
Có những nghi vấn được đặt ra là tại sao lại chọn một địa điểm không hợp lý về mặt kinh tế và quản lý, để đặt nhà máy lọc dầu Dung Quất vì Quảng Ngãi không nằm gần vị trí các mỏ dầu, chi phí vận chuyển tốn kém, không có cảng sâu và không có có cơ sở hạ tầng thích hợp. Theo Đại biểu Đỗ Trọng Ngoạn thì vấn đề đặt ra là phải chăng vị trí đặt nhà máy lọc dầu Dung Quất là không đúng?. Trong đó có cảng biển ở đây quá nông, có một luồn chảy của sông Thu Bồn vào đây. Nếu cứ vét cát đi được một chút nó lại bồi lên. Ông Ngoạn còn nói thêm là trước đây Bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư Võ Hồng Phúc cho biết đang làm con đê để ngăn. Tôi đã đến xem con đê rồi nhưng mà rất khó. Cảng biển nông quá, chỉ có thể cho tàu nhỏ vào thôi nhưng dầu khí thì nhất định phải cảng lớn.
Thay vì trả lời các nghi vấn này thì ông Dũng lại yêu cầu các đại biểu bớt phê bình những khó khăn bất cập đặc biệt là đừng đặt câu hỏi dự án này có hiện thực không. Ông Dũng dứt khoát cho rằng việc xây dựng nhà máy lọc dầu Dung Quất là một chủ trương hết sức đúng, có căn cứ khoa học khi quyết định. Sau khi khoe rằng dự án này sẽ đem lại việc làm cho khoảng 850 lao động trực tiếp và hàng ngàn lao động gián tiếp đồng thời tạo điều kiện cho ngành công nghiệp dầu hỏa phát triển, tạo động lực để phát triển kinh tế xã hội ở Quảng Ngãi và khu vực miền Trung…, ông Dũng lại hứa rằng chính phủ sẽ trực tiếp chỉ đạo hoàn thành dự án đúng tiến độ, đúng nội dung đã phê duyệt. Nguyễn Tấn Dũng còn cường điệu nói rằng tham nhũng lãng phí rất nghiêm trọng, nhưng trong bộ máy của chúng ta số cán bộ tham nhũng chỉ là thiểu số.
Một số Đại biểu cho rằng Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lỡ phóng lao rồi bây giờ phải theo lao. Tại sao trước đây Quốc Hội lại thông qua dự án xây nhà máy lọc dầu Dung Quất khi mà dự án này chưa được chuẩn bị chu đáo, điều tra cơ bản sơ sài, thẩm định chưa kỹ, các báo cáo nghiên cứu trước khi thi công không được đảm bảo, đầy đủ các yếu tố và độ chính xác cần thiết về tài chính, thông tin về thị trường, địa chất nơi xây dựng…để rồi bị động phải thay đổi chủ trương từ hình thức “tự đầu tư” lúc ban đầu sang hình thức “liên doanh” rồi trở về hình thức “tự đầu tư”.
Hoàng Trung Hải, Bộ trưởng Công nghiệp, nói rằng đây là lần đầu tiên Việt Nam khai triển một dự án lọc dầu có quy mô lớn trong khi kinh nghiệm điều hành, quản lý dự án còn thiếu vì thế đã không lường hết được khó khăn phát sinh. Tháng 11 năm 2004, chính ông Bộ trưởng này đã không nhận trách nhiệm về sự thi công chậm trễ nhà máy lọc dầu Dung Quất vì cho rằng nguyên nhân chậm trễ là do năng lực quản lý của chủ đầu tư, tức là Tổng công ty Dầu khí VN (PetroVietnam), thiếu cán bộ chuyên ngành đủ trình độ (kỹ thuật về công nghệ lọc dầu trong bản thiết kế trước đây đã quá lạc hậu, nếu tiếp tục triển khai sẽ phải sản xuất loại xăng dầu, vốn không còn được sử dụng nhiều ở trong nước cũng như khu vực), và những tiêu cực tại Tổng công ty dầu khí Việt Nam. Thêm một lý do nữa làm cho dự án Dung Quất bị chậm tiến độ là tỷ lệ góp vốn 50/50, đòi hỏi hai bên phải có sự thống nhất trong bất cứ các quyết định quan trọng, nhưng thực tế luôn gặp phải mâu thuẫn, Liên doanh đổ vỡ. Những sai phạm này đã xảy ra từ trước. mà bộ Công nghiệp chỉ mới nhận quản lý Tổng công ty này giữa năm 2003 nên không chịu trách nhiệm.
Ai cũng biết những tiêu cực tại Tổng công ty dầu khí Việt Nam khiến cho dự án Dung Quất bị chậm trễ mà ông Hải đề cập đến là chuyện mờ ám trong đấu thầu gọi thầu số 1 dự án Dung Quất có trị giá hơn 742 triệu mỹ kim thế mà Phạm Quang Dự, Chủ tịch Hội đồng quản trị PetroVietnam, chỉ bị khiển trách kỷ luật, chỉ có hai đàn em của ông Dự là Nguyễn Xuân Nhậm (Giám đốc PetroVietnam) và Đinh Văn Ngà (Phó Giám đốc PetroVietnam) bị mất chức.
Vụ nhà máy lọc dầu Dung Quất đã làm lãng phí ngân sách quốc gia lên đến cả hàng triệu Mỹ kim đó là chưa kể đến chuyện trưng thu đất đai quanh khu vực Dung Quất mà không bồi thường thỏa đáng, gây thiệt hại nặng nề cho người dân, Vụ này một lần nữa cũng cho chúng ta thấy khả năng quá yếu kém của chính quyền cộng sản Việt Nam trong những kế hoạch có tính cách vĩ mô trên bình diện quốc gia và việc chính quyền này kêu gọi chống tham nhũng là một trò bịp bợm. Tiêu cực, lãng phí nằm ngay trước mặt, trong vụ Dung Quất ai mà chẳng thấy cần gì phải kêu gọi.