Hoa Kỳ đã trở thành quốc gia đầu tiên, và có lẽ là duy nhất, lên tiếng gián tiếp ủng hộ Việt Nam liên quan vụ tàu thăm dò địa chất Hải Dương-8 và một số tàu cảnh sát biển của Trung Quốc xâm nhập vào vùng đặc quyền kinh tế Bãi Tư Chính của Việt Nam trong suốt nửa tháng qua như vào chốn không người.
Một chuyên gia về hải quân Trung Quốc của Mỹ, người đầu tiên công bố thông tin tàu hải cảnh của Việt Nam và Trung Quốc “vờn nhau” nhiều ngày qua ở Bãi Tư Chính trên Biển Đông, nói rằng tình hình vẫn “rất căng thẳng” và vụ việc này “có thể xấu đi”.
Trong chương trình Câu Chuyện Trong Tuần kỳ nầy, Luật Sư Nguyễn Văn Đài nhận định về các sự kiện nổi bật đang thu hút sự chú ý của dư luận trong và ngoài nước: 1) Vụ Cảnh Sát Biển Việt Nam đối đầu với Hải Cảnh của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông; 2)Tương lai chính trị của Nguyễn Thị Kim Ngân sau chuyến thăm TQ; và 3) Câu chuyện cái LU.
Vụ Trung Quốc điều tàu HD-8, được hộ tống bởi hai tàu hải cảnh, bất thần xâm nhập khu vực bãi Tư Chính ở vùng biển đông nam Việt Nam vào tháng Bảy, 2019 để ‘thăm dò dầu khí’ đã chỉ được báo nước ngoài đưa tin, trong lúc giới tuyên giáo và báo chí nhà nước Việt Nam vẫn duy trì thói câm nín như đã từng câm lặng trong rất nhiều lần xảy ra khiêu khích từ Bắc Kinh trên Biển Đông.
Đã gần hai tuần lễ, kể từ khi có tin tàu Haiyang Dizhi 8 (HD 8) của Trung Cộng hoạt động thăm dò tại khu vực Bãi Tư Chính, nhưng cho đến nay vẫn không thấy báo chí Việt Nam đưa tin gì. Thậm chí, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao trước đây thường “quan ngại sâu sắc”, lần này cũng im luôn. Phải khẳng định việc tiếp cận những thông tin về vấn đề chủ quyền quốc gia là quyền chính đáng của công dân. Hơn nữa, người dân cũng cần biết để giám sát xem đất nước đang được quản lý và bảo vệ như thế nào.
Theo báo South China Morning Post, tàu cảnh sát biển Việt Nam và tàu hải cảnh bảo vệ tàu Haiyang Dizhi của Trung Quốc đã đối mặt với nhau suốt hơn 10 ngày qua. Mặc dù chưa có sự cố đáng tiếc nào xảy ra nhưng không ai dám chắc lần này có khác với lần trước hay không bởi sự ngông cuồng của Trung Quốc ngày một leo thang và bất chấp mọi phản ứng của quốc tế…
“Nếu vị trí của tàu khảo sát Trung Quốc thực sự được xác nhận ở phía tây đảo Trường Sa Lớn (đảo lớn nhất mà VN kiểm soát), thì đây sẽ là khu vực cực kỳ nhạy cảm với Việt Nam… Nếu những gì đang diễn ra ở Biển Đông trong tháng Bảy [2019, BBT] được xác nhận chính xác, thì điều này cho thấy Trung Quốc đang chuẩn bị đẩy đòi hỏi chủ quyền trên biển của mình khi Việt Nam lùi bước.” (Giáo Sư Carl Thayer)
Rồi đây, tàu thăm dò dầu khí Trung Quốc sẽ còn thường xuyên đi vào vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam để thăm dò dầu khí – dưới sự bảo vệ của đông đảo tàu cảnh sát biển và Hải quân TQ. Một mình lực lượng cảnh sát biển Việt Nam khó có thể chống chọi. Nên Việt Nam cần sự hợp tác của lực lượng cảnh sát biển và hải quân quốc tế. Thay vì đi TQ, Việt Nam cần đi nhiều hơn sang Mỹ, Nhật, Ấn Độ, Úc, Anh, Pháp, Đức để có thêm tàu cảnh sát biển và hải quân các nước này hiện diện tại biển Đông Nam Á.
