Theo lời mời của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, hơn một chục lãnh đạo các nước thuộc Liên Hiệp Châu Âu (EU) và NATO họp khẩn cấp tại Paris, hôm nay, ngày 17/02/2025, bàn về an ninh châu Âu và phản ứng chung trước việc Mỹ muốn nhanh chóng giải quyết hồ sơ Ukraine và nguy cơ châu Âu bị gạt ra khỏi bàn đàm phán.
Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày thứ Bảy [15/02/2025] nói rằng Ukraine sẽ không bao giờ chấp nhận bất cứ thỏa thuận hòa bình nào đạt được sau lưng họ hoặc không có sự tham gia của Kyiv – một thông điệp ngầm gửi đến Tổng thống Mỹ Donald Trump khi ông đang nỗ lực chấm dứt chiến tranh với Nga.
Sự kiện 30 năm Bản ghi nhớ Budapest [Budapest Memo 05/12/1994] diễn ra vào lúc cuộc xâm lược mang tính hủy diệt của Nga vào Ukraine đã kéo dài hơn 1.000 ngày và có triển vọng kết thúc, một phần do quyết tâm dàn xếp của chính quyền Donald Trump sắp nhậm chức, một phần do cả hai bên đã cạn kiệt sức lực và tài nguyên.
Một hiệp định hòa bình cho cuộc chiến là mong mỏi của tất cả mọi người, nhưng nó sẽ như thế nào và liệu nó có tránh được những sai lầm trong quá khứ?
Việt Nam trong một năm qua đã bị đặt vào một thế khó, và ứng xử của Việt Nam đối với năm bản nghị quyết của Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc liên quan đến cuộc chiến tranh của Putin chống lại Ukraine có thể giúp Việt Nam “tai qua nạn khỏi” lúc này, nhưng những hệ lụy của nó về sau thì có thể rất lớn.
Rõ ràng, bằng cách bỏ 4 phiếu trắng và 1 phiếu chống, Việt Nam đã luôn chọn đứng về phe thiểu số trong cộng đồng quốc tế khi nói về cuộc chiến ở Ukraine.
Vậy là cuộc chiến tại Ukraine đã tròn một năm. Một năm khốc liệt với bao tang thương và đổ vỡ cho người dân Ukraine. Trong suốt 365 ngày qua, không ngày nào tiếng súng ngừng vang và không ngày nào không có mất mát về nhân mạng. Trước khi hướng về tương lai, chúng ta cùng nhìn lại một vài chi tiết, một vài nhận định trong suốt một năm qua.
Hôm 23/2, Việt Nam lại bỏ phiếu trắng cho nghị quyết của Liên Hiệp Quốc yêu cầu Nga rút quân khỏi Ukraine. Giới quan sát bày tỏ sự thất vọng, nói rằng hướng đi này khẳng định lập trường “thân” Nga của Hà Nội, dù Việt Nam nói “không chọn bên.”
Cuộc chiến xâm lược Ukraine của Putin hoàn toàn thảm bại. Ông Putin không những không đạt mục tiêu quân sự là khống chế được Ukraine mà còn thất bại cả mục tiêu chính trị là bị thế giới lên án và cô lập. Putin hiện chỉ còn dựa vào Trung Quốc, Iran, Bắc Triều Tiên và Belarus để tìm kiếm sự hậu thuẫn, nhưng trước áp lực mạnh mẽ của Hoa Kỳ và các quốc gia Phương Tây, Trung Quốc và Iran – tuy vẫn bày tỏ thân thiện với Putin – nhưng rất è dè đáp ứng những sự cầu cứu của Nga vì sợ thế giới cô lập và trừng phạt.
Bước sang tháng thứ 12 của cuộc chiến của Ukraine chống quân Nga xâm lược, hôm 25/1/2023 Đức, Hoa Kỳ và các nước trong khối NATO đã thỏa thuận gửi xe tăng hạng nặng sang giúp Ukraine.
Nước Đức sẽ viện trợ cho Ukraine 14 xe tăng hạng nặng loại Leopard 2 song song với lời hứa của Hoa Kỳ sẽ trao cho Ukraine 31 xe tăng Abrams M1. Trước đó, Anh Quốc đã dự định viện trợ cho Ukraine 14 chiếc xe tăng Challengers 2.
Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Châu Âu chính thức chấp nhận Ukraine là ứng cử viên gia nhập khối 27 quốc gia EU hôm 23/6, một động thái địa chính trị táo bạo mà Ukraine và EU ca ngợi là “thời khắc lịch sử.”
Mặc dù Ukraine và nước láng giềng Moldova có thể mất hơn một thập niên mới đủ điều kiện trở thành thành viên EU, nhưng quyết định tại Hội Nghị Thượng Đỉnh EU kéo dài hai ngày lần này là một bước đi mang tính biểu tượng báo hiệu ý định của EU tiến sâu vào Liên Xô cũ.
Cuộc xâm lăng Ukraine của Nga thúc đẩy Nhật Bản và Hoa Kỳ hợp tác chặt chẽ hơn về an ninh. Hôm qua, 04/05/2022, hai bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, Nhật đã gặp nhau tại Washington. Hướng đến điều chỉnh chiến lược an ninh song phương Nhật – Mỹ, điều chỉnh chiến lược an ninh chung với các đồng minh là trọng tâm của cuộc họp. Hoa Kỳ cam kết sẽ mở rộng khả năng “răn đe hạt nhân,” để bảo vệ Nhật Bản.
Hầu như tất cả các trí thức tôi gặp đều có một thái độ rất giống nhau: Phải chấp nhận chứ không thể làm cách gì khác được. Theo họ, Trung Quốc bây giờ quá giàu và quá mạnh, Việt Nam không phải là đối thủ của họ. Chống họ, chỉ phí sức. Chắc chắn sẽ bị họ nghiền nát thôi.
Nói xong, người ta thở dài. Coi như mọi chuyện đã xong. Định mệnh đã được an bài.
Mới hay, xâm chiếm lãnh thổ Ukraine mới là mục tiêu lớn nhất của chính quyền Putin. Trung lập, NATO, phát xít… tất cả chỉ cái cớ để phát động chiến tranh nhằm cướp đoạt đất đai, mở rộng lãnh thổ. Cuối cùng thì kẻ xâm lược tự mình lật tẩy dã tâm.
