Gần đây thông tin về việc xe điện VinFast liên tục cháy nổ khiến dư luận vô cùng lo lắng. Các video xe VinFast cháy, hoặc hư, phải đẩy bộ giữa đường được người dân chia sẻ chóng mặt. Kéo theo đó là những bình luận vô cùng cực đoan của đội ngũ dư luận viên được Ban Tuyên giáo giật dây.
Vì nguồn lực của quốc gia thì có hạn. Một chính phủ thông minh thì nên biết đầu tư vào doanh nghiệp nào nghiêm túc và có năng lực. Nhưng chỉ dựa vào sự thạo việc của lãnh đạo doanh nghiệp và uỷ thác mọi sự cho họ không thì chưa đủ. Nhà nước phải đóng vai trò ông kẹ, tức là phải luôn luôn giám sát, canh chừng, và đưa ra yêu cầu để thúc doanh nghiệp phải phát triển không ngừng. Đó là công thức để Nhật Bản, Hàn Quốc, lẫn Đài Loan phát triển.
Nhưng sự kiện “VinFast xuất 999 chiếc xe VF8 sang thị trường Hoa Kỳ” được tổ chức rầm rộ cũng như lời khẳng định như “đinh đóng cột” của ông Thủ tướng công an Phạm Minh Chính “VinFast đại diện cho thế hệ doanh nghiệp làm ăn đúng pháp luật” …giống như một lời công khai bảo kê cho Vingroup đã có tác dụng ít nhiều với đám “oan gia trái chủ” đang sôi sùng sục đòi tiền, đòi nhà. Mã chứng khoán của Vin đang nằm sàn, ngay lập tức trở nên xanh lét. Quả là vi diệu. Nhưng, phép màu này có kéo dài được bao lâu thì quả thực khó đoán.
Nhiều người chọn sản phẩm của Vin bởi vì “không thấy sản phẩm tốt hơn” trong cùng phân khúc. Cũng giống như nhiều người chấp nhận chế độ hiện tại, với lý do là “không thấy tổ chức đối lập nào tốt hơn!”
Đấy là lý do độc tài, toàn trị có thể tồn tại.
Một trong những cách để “không có đối lập tốt hơn” chính là việc kiểm soát truyền thông, dựa vào điểm yếu của chế độ là không có tự do ngôn luận. Khi thông tin bị kiểm soát thì người dân chỉ thấy mặt tốt của doanh nghiệp (chế độ).
Bộ Công An vừa xử lý mười người bị cho là tung tin thất thiệt, gây ảnh hưởng đến tập đoàn Vingroup. Đây không phải lần đầu tiên phía công an lên tiếng cho tập đoàn này cũng như những tập đoàn kinh tế có thế lực khác tại Việt Nam. Có điều gì khuất tất sau sự mau mắn đó?
Các tin đồn này thường bị Bộ Công An hoặc một nhà chức trách Việt Nam lên tiếng bác bỏ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy trong một số trường hợp, chỉ ít ngày sau khi tin đồn bị phủ nhận, các cơ quan nhà nước thực sự đã truy tố, bắt giam những nhân vật được nêu tên. Gần đây nhất, đó là trường hợp tỷ phú Trịnh Văn Quyết và những người lãnh đạo tập đoàn Tân Hoàng Minh.
Những chỉ dấu cho thấy sức khỏe tài chính cũng như “sinh mạng chính trị” của tỷ phú Phạm Nhật Vượng đang thực sự có vấn đề. Đã rất lâu, trên truyền thông không còn thấy xuất hiện bóng dáng cũng như phát ngôn của ông tỷ phú quyền lực nhất Việt Nam, người được coi là “vua không ngai,” là “thần đèn” có phép màu làm tăng trưởng GDP các địa phương lên 2 con số và biến những quan chức nhàng nhàng tỉnh lẻ trở thành những ngôi sao chính trị.
Những động thái thoái vốn, đổi quốc tịch cho các tài sản lớn, bán chui số lượng cổ phiếu của các tư bản Đỏ… trong thời gian vừa qua phải chăng là báo hiệu cho thấy con tàu Việt Nam với nền kinh tế thị trường có cái đuôi “định hướng xã hội chủ nghĩa” đã không còn hấp dẫn…
Và như một kết quả tất yếu, “tàu chìm, chuột chạy,” những con chuột tinh ranh đang nhanh chóng rời bỏ con tàu đắm.
Với số tiền 3 triệu Mỹ Kim của cái gọi là giải thưởng VinFuture, tại sao ông Vượng không cấp cho những thanh niên sinh viên tài năng của Việt Nam, hay cho những công trình nghiên cứu đóng góp vào công cuộc phát triển cho đất nước. Những đóng góp này không chỉ đem lại lợi ích ở Việt Nam mà còn trên khắp thế giới.
Đang có nghi vấn việc chuyển sở hữu sang Vin Singapore, thêm vào đó là bán rẻ xe ô tô điện, nên mãi lực tăng và chắc chắn lãi không ở bán xe, mà lãi nhờ bán cổ phiếu, bởi giá trị cổ phiếu của Vingroup nằm ở đất nhà máy siêu khủng ven biển. Thương lái Trung Quốc sẽ mua gom cổ phiếu để rồi đường hoàng là ông chủ hợp pháp những bất động sản công nghiệp này tại Việt Nam.
Từ cuộc sụp đổ Evergrande, nhiều chuyên gia kinh tế Việt Nam cũng đưa ra những khuyến cáo và phân tích dựa trên những chỉ số kinh tế “vĩ mô” về cơ cấu Nợ liên quan bất động sản của khối ngân hàng, các doanh nghiệp và sức khỏe nền kinh tế, v.v. Hầu hết những ý kiến đều cho rằng Evergrande là một bài học cho thị trường bất động sản Việt Nam, nhưng bức tranh tổng thể của Việt Nam vẫn đẹp, rất “hồng,” rất tiềm năng… Những nhận định lạc quan vốn dĩ thường trực trong não trạng của những “lãnh đạo” và các kinh tế gia xứ Đông Lào. Trong bối cảnh này, họ đều đồng ý với nhau rằng “Evergrande sụp đổ nhưng mặt trời vẫn tỏa sáng ở Việt Nam.” Có thật như vậy không?
Đầu năm 2020, Vingroup rút khỏi thị trường bán lẻ Vinmart và sang năm 2021 cho chấm dứt sản xuất điện thoại và TV. Vậy còn Vinfast, liệu sống được bao lâu nữa? Vậy vấn đề chính ở đây là gì? (Từ trước tới nay, Vingroup chỉ có mỗi nguồn thu duy nhất là từ bất động sản).
